| MAKALELER |
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ GÜZEL SANATLAR FAKÜLTESİ MÜZİK SEMPOZYUMU’NUN ARDINDAN
Kültür ve Turizm Bakanlığı
Devlet Çoksesli Korosu Sanatçısı
Sanat dalı olarak müzik, “ duygu, düşünce, tasarım ve izlenimleri”; başka gereçlerin de katkısıyla belli durum,
olgu ve olayları düzenlenmiş seslerle, estetik bir yapıda anlatan bir bütündür.
Erciyes Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Müzik Bölümünün 10. kuruluş yılında düzenlenen “Müzik Sempozyumu” 14-16 Nisan 2005 tarihinde Erciyes Üniversitesi Sabancı Kültür Sitesinde gerçekleştirildi.
Müzik Sempozyumu, özellikle genel müzik sorunlarının ifadesi ve müzik icrasında yeni tekniklerin “Uygulamalı” olarak sergilenmesi açısından önem taşıyordu. Müzik kültüründe, geçmişten günümüze yansıyan ve geleceğe yönelik değişime uğrayan geniş bir yelpaze ele alınarak incelendi. Bilimsel yaklaşımın yeni kuşaklara aktarımının ilke edinildiği akademik bir paylaşım ortaya konuldu.
Müzik Sempozyumunda müzikoloji, müzik teknolojisi, müzik teorisi ve müzik eğitimi alanlarında, 48 bildiri 8 ayrı oturumda sunuldu. Besteleme ve Seslendirme (yorumlama) alanlarında, 10 katılımcı, “Uygulamalar” bölümünde ( 9. oturum ); beste, icra ( şan, piyano, bağlama, kanun, ritim, ney, kaval, gitar ) müziksel üretimlerini ve çalışmalarını sergilediler.
Müzik Sempozyumu 14 Nisan 2005 tarihinde saat 09.00 da Saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın ardından Erciyes Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Müzik Bölümü Öğretim Elemanlarından Ayna İsababayeva (piyano) ve Cavid Asdov (Keman) birlikte sunduğu mini konser ile başladı. Sempozyumun açılış konuşmasını Erciyes Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi dekanı Prof. Sabri Yener ve rektör Prof. Dr. Cengiz Utaş yaptı.
Sunulan yerel ve geleneksel müzik türlerine dair kuramsal ve uygulamalı çalışmaların yanısıra; müzik kültürü, müzik eğitimi alanlarında üniversitelerde yapılan akademik çalışmalar geniş kapsamda incelendi.
Sempozyumun İlk oturumu, aynı zamanda oturum başkanı olan Prof. M. Salih Ergan’ın “Müzik Biliminde Biblografya ve Önemi” başlıklı konuşması ile başladı. İkinci konuşmacı Prof Dr İnci Koçak “Türk Müziğinin Mehmet Ali Paşa ve Hidivler Dönemindeki Mısır Müziğine Etkisi” başlıklı , üçüncü konuşmacı Yrd. Doç. Dr Göktan Ay “Müzik Teorisi ve Terimler Üzerinde Bir Çalışma” başlıklı, dördüncü konuşmacı Yrd Doç. Dr. Fatma Adile Başer adına Arş. Gör. Ferdi KOÇ, “Tetkik’u Tahkik Eserden Bazı 18. yy Türk Müziği Bestecilerine Dair Önemli Notlar” başlıklı, beşinci konuşmacı Dr.Yapıncak Gürerk “Avantgarde Kuramı Bağlamında Bir Schoenberg İncelemesi” başlıklı, altıncı konuşmacı Ögr. Gör. Sibel Paşaoğlu “Müzikal Kültürel Kimlik Olgusu” başlıklı, yedinci konuşmacı Arş. Gör. Gülay Karamahmutoğlu “Müzikte Tarihsel Bilinç Olgusu” başlıklı bildirileri sundular. Tartışma ve sonuç kısmında dinleyicilerden gelen sorular cevaplandırıldı. Yemek arası verildi.
Sempozyumun İkinci oturum başkanı Prof. Dr. Salih Akkaş idi. Bu oturumda, Yrd. Doç. Dr. Serhat Yener “Müzik Eğitiminde Geleneksel Kültürü Etkileyen Popüler Kültür ve Kitle Kültürü” başlıklı, ikinci konuşmacı Öğr. Gör. Sıtkı Bahadır Tutu “4’lü Armoninin Besteciye Sunduğu Olanakları” başlıklı, üçüncü konuşmacı Öğr. Gör. Zekeriya Kaptan “2000 li Yılların Sonuna Doğru Türkiye’de Kültür ve Müzik Politikalarından Geriye Kalanlar / Kalan Müzik” başlıklı, dördüncü konuşmacı Arş. Gör. Erkan Aydın “Türk Müziğinde Kullanılmış Olan Nota Yazılarının Eğitimdeki Rolü” başlıklı, beşinci konuşmacı Nergiz Abdullayeva “Azerbeycan Müziğinde Doğu ve Batı Sentezi”başlıklı bildirilerini sundular. Tartışma ve sonuç kısmında dinleyicilerden gelen sorular cevaplandırıldı.
Sempozyumun Üçüncü oturumunda Prof. Dr. İlknur Okatan başkanlık görevini üstlendi. İlk sunum, Yrd. Doç. Dr. A. Metin Karkın “Müzik Eğitimi Anabilim Dallarında Yer Alan Müzik Teorisi ve İşitme Eğitimi Dersinin Konu İçerikleri ve İşlenişi Açısından Düz Lise ve A.G.S.L Mezunu Öğrencilerinin Beklentileri ve Kaygıları” başlıklı bildirisi idi. İkinci konuşmacı Yrd. Doç. Dr. Bülent Halvaşi “Müzik Öğretmeni Yetiştiren Lisans Programının Doğru Yorumlanmasının Önemi” başlıklı, üçüncü konuşmacı Öğr. Gör. ve İTÜ Konservatuarı Mezunlar Derneği Başkanı Alp Özeren “Türk Çocuklarının Müzik Bilinci ve Müzik Eğitimi Konusunda Görüşler, Öneriler” başlıklı, dördüncü konuşmacı Öğr. Gör. Birsen Özakay “ÖSS Puanının ve Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanının (AOBP) Özel Yetenek Sınavı Puanı (ÖYSP) Üzerindeki Etkileri ve Yerleşim Puanına (YP) Yansımaları” başlıklı, beşinci konuşmacı Arş. Gör. Cengiz Şengül “Atatürk Üniversitesi Eğitim Fakülteleri Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Öğretmenliği ABD 2004-2005 Giriş Yetenek Sınavlarına Müracaat Eden Adaylar Üzerine Bir İnceleme” başlıklı bildirilerini sundular. Tartışma ve sonuç kısmında dinleyiciler tarafından gelen sorular cevaplandırıldı.
Sempozyumun Dördüncü oturumunun başkanı Prof. Dr. Filiz Kamacıoğlu idi. İlk olarak, Doç. Dr. Meral Töreyin “Güzel Sanatlar Liselerinde Ses Eğitimi ve Harcanan Sesler” başlıklı bildirisini, ikinci olarak Doç. Dr. Agigat Maharramova “Piyano Eğitiminde Adele Serbestliği ve El Tekniği Meselesi” başlıklı, üçüncü olarak Yrd. Doç. Dr. H. Seval Köse, “Müzik Öğretmeni Adaylarının Koro Eğitimi Donanımı” başlıklı, dördüncü olarak Öğr. Gör. İsmet Arıcı “Eğitim Fakültelerinin Sınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dallarında Okutulan Müzik Derslerine Yönelik Sorunlar” başlıklı, beşinci olarak Öğr. Gör. Çolpan Erez “Müzik Öğretmeni Yetiştiren Eğitim Fakültelerinde Lisans Programında İşlenen Ses Eğitimi Dersinin İçerik Açısından İncelenmesi” başlıklı, altıncı olarak Arş. Gör. Damla Bulut “Müzik Eğitimi Anabilim Dalları Başlangıç Piyano Eğitiminde Uygulanan Yöntem ve Teknikler” başlıklı bildirilerini sundular. Tartışma ve sonuç kısmında dinleyicilerden gelen sorular cevaplandırıldı.
Sempozyumun ilk günü etkinlikleri Erciyes Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Oda Orkestrası Konseri ile son buldu.
Sempozyumun İkinci gününde gerçekleşen beşinci oturumun başkanı, Prof. Dr. İnci Koçak idi. İlk sunum, Prof. Dr. Seçkin Gökbudak ve Arş. Gör. Ezgi Babacan’a ait “Müzik Öğretmeni Adaylarının Başlangıç Piyano Öğretiminde Uyguladıkları Yöntem ve Tekniklerin Değerlendirilmesi” başlıklı bildiri ile gerçekleşti. İkinci konuşmacı Yrd. Doç. Dr. C. Hakan Çuhadar “Suzuki Keman Öğretim Sistemi” başlıklı, üçüncü konuşmacı Yrd. Doç. Dr. Aylin Can “Eğitim Fakülteleri Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı Lisans Programında Bireysel Çalgı Eğitimi Bünyesinde Yer Alan, Gitar Eğitiminin Müzik Öğretmenliği Uygulamasına Katkısı” başlıklı, dördüncü konuşmacı Öğr. Gör. Sibel Paşaoğlu “Bulgaristan Macaristan ve Türkiye’de Okutulan İlköğretim Müzik Dersi Kitaplarında Halk Türkülerinin Yeri” başlıklı, beşinci konuşmacı Öğr. Gör. Hicret Tevhide Çöl “Ankara Hacettepe Üniversitesi Devlet Konservatuarı İle Bakü Müzik Akademisindeki Keman Eğitiminin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi” başlıklı, altıncı konuşmacı Arş. Gör. M. Kayhan Kurtuldu “Bilgiyi İşleme Modeline Dayalı Öğrenmenin Piyano Eğitimi Açısından Değerlendirilmesi” başlıklı bildirileri sundular. Tartışma ve sonuç kısmında dinleyicilerden gelen sorular cevaplandırıldı.
Sempozyumun Altıncı oturumu Doç. Dr. Ayşe Meral Töreyin başkanlığında gerçekleştirildi. İlk sunum Öğr. Gör. Emel Şenocak’ın “Müziğin İnsan Yaşamındaki İşlevleri” başlıklı bildirisi idi. İkinci konuşmacı Öğr. Gör. Osman Öksüzoğlu “Şanlı Urfa Tarihinde Din ve Müzik Olgusu” başlıklı, üçüncü konuşmacı Funda Sevilay Erdal “Sanat ve Müzikte İletişimin Önemi” başlıklı, dördüncü konuşmacı Ahmet Emre Çelik “ Ses Sistemi Kavramının Tarihi ve Müzik Bilimindeki Önemi” başlıklı bildirilerini sundular. Tartışma ve sonuç kısmında dinleyicilerden gelen sorular cevaplandırıldı. Yemek arası verildi.
Sempozyumun Yedinci oturumu başlamadan önce; rahatsızlıklarından dolayı Sempozyuma katılamayan Prof. Dr. Ali Uçan ve Prof. Dr.Yalçın Tura’nın göndermiş oldukları telgraflar okundu. Sempozyumun yedinci oturumu Yrd. Doç. Dr. Göktan Ay başkanlığında başladı. İlk sunumu Yrd. Doç. Dr. Sibel Akıncı’nın “Üniversitelerin Çeşitli Fakültelerinde Müzik Öğrenimi Gören Öğrencilerin Çalgılarını Çalışma Tutum ve Alışkanlıklarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi” başlıklı bildiri idi. İkinci konuşmacı Öğr. Gör. Gülşen Göksal Erdal “Müzik Öğretim Yöntemlerinden Dalcroze Metodu ve Kullanımı” başlıklı, üçüncü konuşmacı Okt. Mehmet Kınık “Bağlama Eğitiminde Etüdsel Çalışmaların Önemi, Bu Çalışmaların Çalgı Müziğinin Gelişmesine ve Toplu İcralarda Uyuma Olan Etkisi” başlıklı, dördüncü konuşmacı Arş. Gör. Alaattin Canbay “AGSL ve Müzik Öğretmenliği ABD Çalgı Eğitiminde Motivasyonun Önemi” başlıklı, beşinci konuşmacı Arş Gör.Atilla Özdek “Bağlamanın İlköğretim II. Kademe Müzik Eğitiminde Kullanımına Yönelik Bir Çalışma” başlıklı, altıncı konuşmacı Kültür ve Turizm Bakanlığı Şanlı Urfa Devlet Türk Halk Müziği Koro Şef Yardımcısı Nemci Kıran “Kıranpoz Sisteminde Bağlama Pozisyonları” başlıklı bildirilerini sundular. Tartışma ve sonuç kısmında dinleyicilerden gelen sorular cevaplandırıldı. Yedinci oturumun sonunda Sempozyuma katılımcıları; Okt. Talat Hakan Erdem eşliğinde, Erciyes Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Müzik Bölümü gezildi. Fakültenin çalışma salonları ve derslikleri incelendi.
Sempozyumun Sekizinci oturumu Yrd. Doç. Dr. Serhat Yener başkanlığında başladı. İlk sunumu Öğr. Gör. Emel Demirgen adına, Arşt. Gör. Gülay KARAMAHMUTOĞLU tarafından “Bir Türk Müzikolojisi Kaynağı Olarak Topkapı Sarayı Emanet Hazinesi Kitaplığı 2069 nolu Mecmua Hakkında” başlıklı bildiri ile yapıldı. İkinci konuşmacı Öğr. Gör. Zeynep Barut “Türkiye’de Müzik Eleştirisi” başlıklı, Üçüncü konuşmacı Kültür Bakanlığı Devlet Çoksesli Korosu Sanatçısı İlknur TUNÇDEMİR “Romantik Dönem Müzik Sanatında Yaratıcı Erkeğin (Robert Schumann) Yanında Virtüöz Eş:Clara Wieck Schumann” başlıklı, dördüncü konuşmacı Öğr. Gör.Seyran Gafarov “Türk Soylu Halkların Dillerinde Aerofonları (Üflemeli Sazları) Teşhis Eden Kavram” başlıklı, beşinci konuşmacı Yrd. Doç. Dr. M. Hilmi Bulut “Müzik Eserlerinin (İçerik Çözümlemesi) Yöntemi İle İrdelenmesi” başlıklı, altıncı konuşmacı Arş. Gör. Ferdi Koç “Sultan III. Selim’in Eserlerinde Suz-i Dilara Makamı” başlıklı, yedinci ve son konuşmacı Arş Gör. Oktay Helvacı “Reşat Aysu’nun Eserleri ve Besteci Kişiliği “başlıklı bildirilerini sundular. Tartışma ve sonuç kısmında dinleyicilerden gelen sorular cevaplandırıldı.
Sempozyumun 9.Oturumu; “Uygulamalar Oturumu” idi. Yrd. Doç. Dr. N. Oya Levendoğlu başkanlığında gerçekleştirildi. Bu oturumun katılımcıları, besteleme ve seslendirme(yorumlama) alanlarındaki çalışmalarını sundular. İlk sunum, Öğr. Gör. Emel Şenocak (Şan) ve Yrd. Doç. Dr. Nurlu Eral (Piyano)’a aitti. İkinci sunum ise, Necmi Kıran (Bağlama) tarafından “Kıranpoz Sistemi” üzerine örnekler vererek gerçekleştirildi. Üçüncü sunumun yorumcuları; Prof. Dr. İlknur Okatan (Şan) ve Prof. Filiz Kamacıoğlu (Piyano) idi. Dördüncü sunum; Arş. Gör. Oktay Helvacı (Kanun- Ritm), Arş. Gör. Cengiz Şengül (Ney-Kaval), Arş. Gör. Alaattin Canbay (Bağlama), Arş. Gör. Kayhan Kurtuldu (Gitar) tarafından yorumlanan enstrümantal eserler ile gerçekleştirildi.
Sempozyuma “Poster Sunum” hazırlayarak katılan Arş. Gör. Meltem Erol’un konu başlığı,“Müzik Eğitiminde Öğretmenin Rolü” idi.
Sempozyumun Değerlendirme Oturumu; Erciyes Üniversitesi Güzel Sanatlar Müzik Bölümü Dekanı Prof. Sabri YENER’in başkanlığında gerçekleştirildi. Sayın YENER’in “müzik” in sanat yönünü de vurgulayan duygu yüklü açılış konuşmasının ardından; Prof. Dr. İlknur OKATAN, Prof. M. Salih ERGAN, Prof. Dr. Salih AKKAŞ ve Yrd. Doç. Dr. Göktan AY sempozyumun genel değerlendirmesini yaptılar. Yapılan değerlendirmeler sonucunda; Müzik alanında uğraş veren akademisyenlerin her geçen gün daha çok bütünleştiği ve bu gibi sempozyumlarda sunulan çalışmaların bilimsellik düzeyinin gittikçe yükseldiği vurgulandı. Prof. Dr. İlknur OKATAN’ın umutsuzluğa kapılmadan sorunlara birlikte çözüm aramak gereğini vurguladığı değerlendirme oturumunda; Prof. Salih ERGAN bibliyografya konusunun önemini bir kez daha vurguladı. Prof. Salih AKKAŞ; Türkiye’de müzik ve müzik eğitimi alanındaki sorunların, dönüp dolaşıp ulusal temele dayanmayan geçici çözümlerden kaynaklandığını ve önümüzdeki süreçte alınacak önlemlerin, çözüm arayışlarının mutlaka ulusal temele dayanması gerektiğini dile getirdi. Oturumun son konuşmacısı İstanbul Türk Müziği Günleri’nin başlatıcı ve yürütücüsü Yrd. Doç. Dr. Göktan AY; Müzik insanlarının tek tek olduğu gibi “bütün” olarak da güçlü bir duruş sergilemesi gereğini vurgulayarak söze başladı. Farklılıklara saygı duyulmasının gerektiğini belirtti. Farklılıkların yarattığı renklilik ve çeşitliliğin önemli olduğunu söyledi. Ülkenin çeşitli bölgelerinde görev yapan müzik insanlarının bir araya gelebilmesi için bu gibi sempozyumların çok önemli bir fırsat olduğunu ifāde etti.
Erciyes Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Müzik Bölümü Dekanı Prof. Sabri YENER Sempozyum Kapanış konuşmasında; Türkiye’de “Müzik Kültürü”nün her geçen gün bir bilim olarak daha fazla yer bulmaya başladığını belirtti. Ülkemizdeki müzik alanında çalışan akademisyenlerin, Müzik bilimi alanındaki gelişmeleri, ulusal renklerimiz ile bütünleştirerek; Türk olduğumuzu unutmadan akademik çalışmalarına hız kazandırmaları gereğini bir kez daha vurguladı.
Sempozyum; tüm katılımcıların sahnede yer alarak, “Dostluk” şarkısını hep birlikte seslendirmeleriyle son buldu.
İki gün süren bilimsel oturumların ardından; üçüncü gün, yaşanan çok sıcak ilgi ve konukseverliğin son noktası olarak her köşesi “tarih” ile bezenmiş Kayseri’de başlayan ve Kapadokya’da son bulan bir çevre gezisi düzenlendi.
“Müzik Sempozyumu” ile yurt çapında müzik alanındaki bilimsel toplantılara gelecekte özel bir yer ve anlam kazandıracak olan bir sempozyum daha eklenmiş oldu. Müzik Sempozyumu boyunca ele alınan akademik çalışmalarda; icra eğitimi, enstrüman öğretimi, örgün eğitimde müzik derslerine dāir yeni düzenlemeleri; popüler kültürün Türk ve Dünyā müziği üzerindeki olumlu olumsuz etkileri, İstiklâl Marşı’nın gereğince seslendirilemeyişi; okul öncesi müzik eğitiminin önemi, bibliyografya konusundaki çalışmalar gibi daha bir çok konuda sunulan bildiriler önemli yer edindi. Bildiriler sempozyum katılımcılarının da sorularıyla tekrar değerlendirildi. Erciyes Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Öğretim Elemanlarından kurulu Oda Orkestrasının doyumsuz konseri sempozyuma renk kattı. İkinci gün yapılan ve müzik sempozyumları arasında bir ilk olarak anılacak “Uygulama Oturumu”nda çeşitli üniversitelerden gelen öğretim elemanlarının müzikâl sunumlarıyla taçlandı.
14-15 Nisan 2005 tarihleri arasında, sabah ve öğleden sonra olmak üzere Sabancı Kültür Sitesinin salonunda toplam 10 oturum olarak gerçekleştirilen Müzik Sempozyumu, müzik kültürünün ve müzik eğitimi alanında yapılan bilimsel çalışmaların buluştuğu geniş açılımlar ve uygulamalarla ülkemiz müzik kültürüne büyük bir katkıda bulunmuştur.
Tadı damaklarda kalan bu güzel sempozyumun ardından; Erciyes Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Müzik Bölümü’nde “Müzik Sempozyumu” için emeği geçen herkese “NİCE ON YILLAR...” diyerek teşekkür ediyor; “Müzik Sempozyumu”nun kitapçığı ve CD sini, önümüzdeki dönemlerde Türkiye’nin diğer illerinde gerçekleştirilecek sempozyum ve kongreleri sabırsızlıkla beklediğimizi ifade ediyoruz.