| MAKALELER |
SUZUKİ PİYANO OKULU *
H.Ü. Devlet Kons. Öğr.Üyesi
* İnönü Ünv. Eğt.Fak. Dergisi
Cilt:6 Sayı:10 Güz-2005, s.71-86
ÖZET
Japon keman sanatçısı ve dünyaca ünlü öğretmen Dr. Shinichi Suzuki çok küçük yaştaki çocuklara keman çalmayı öğretmek için Suzuki metodunu geliştirdi. Suzuki, disiplin ve iyi birer kemancı yetiştirmek için verilen eğitim ile gelecekteki savaşları önleyebilecek, iyi bireylerden oluşan bir toplum yaratabileceğini düşünmüştü. Dr. Haruko Kataoka, Suzuki’nin felsefesine dayalı piyano eğitimi üzerine çalışmalara başlamış ve Suzuki Piyano Okulu (Metodu) nun hazırlanmasında öncü olmuştur. Kataoka, 1950li yıllarda Suzuki ve Shiziko Suzuki ile beraber “anadil yaklaşımı”nı piyanoya uyarlamaya başlamıştır. Bu araştırmada Suzuki Piyano Metodu pedagojik açıdan incelenecektir.
Anahtar Sözcükler: Suzuki Piyano Okulu, Suzuki Okulu, Shinichi Suzuki, Haruko Kataoka.
ABSTRACT
Dr. Shinichi Suzuki,the violin player and world-wide known teacher, has developed the Suzuki Method for teaching very young children to play the violin. He thought that through the discipline and training of learning to become fine violinists, a society of fine individuals would developed, who would be able to prevent future wars. Dr. Haruko Kataoka began to research piano pedagogy according to Suzuki’s philosophy and became instrumental in developing the Suzuki method for the piano. During the 1950s Kataoka, Suzuki and Shizuko Suzuki began to apply the “mother tongue” approach to the piano. In this article, the Suzuki Piano Method will be studied in terms of pedagogical aspect.
Key Words: Suzuki Piano School, Suzuki School, Shinichi Suzuki, Haruko Kataoka.
I. GİRİŞ
Suzuki Keman Okulu dünyaca ünlü Japon keman sanatçısı ve öğretmeni Dr. Shinichi Suzuki (1898-1998) tarafından hazırlanmış ve pek çok ülkede müzik eğitimcileri tarafından kabul görmüş bir okul öncesi müzik öğretim yöntemidir. Suzuki’nin 10 kitaptan oluşan Suzuki Keman Okulu, kendi danışmanlığı altında piyano, çello, viyola, gitar, yanflüt, arp, blokflüt ve ses eğitimine uyarlanmıştır. Suzuki metodu çalgı eğitiminin yanı sıra, okuma, sanat, aritmetik, jimnastik, yazma sanatı ve yabancı dillerin öğretilmesinde de kullanılmaktadır.
Suzuki Keman Okulu nun keman eğitiminde başarılı sonuçlar vermesi üzerine, aynı metodun piyano eğitimine uyarlanması ünlü Japon piyano öğretmeni Dr. Haruko Kataoka’nın (1927-2004) öncülüğünde yapılmıştır. Kataoka, Suzuki Keman Okulu nu ilk kez Dr. Suzuki’nin Tokyo’daki İmparatorluk Müzik Okulu’nda keman dersleri verdiği yıllarda duydu. Kataoka 1955’de Matsumoto’ya taşınıp, Suzuki’nin orada kurduğu Yetenek Eğitimi Araştırma Enstitüsü’nde keman öğrencilerine piyano eşlikçisi olarak göreve başladı. Bu okulda Suzuki’nin metodunun piyano eğitiminde nasıl kullanılabileceği üzerine çalışmalar yaptı. Suzuki’nin keman öğretimini izleyerek, aynı metodu kendi piyano öğrencilerine uygulamaya başladı. Kataoka, Dr. Suzuki ve Suzuki’nin bir akrabası olan Shizuko Suzuki ile beraber 15 yılın üzerinde çalışarak Suzuki Piyano Okulu (Metodu) nu oluşturdu.
Kataoka uzun yıllar Yetenek Eğitimi Araştırma Enstitüsü’nde kurulan piyano bölümünün başkanlığını yaparak Japonya’daki ve dünyanın dört bir tarafından gelen piyano öğretmenlerini yetiştirdi. 1972’de ise A.B.D.’deki Seven Points Suzuki Enstitüsü’nde (Wisconsin) öğretmen yetiştirmeye başladı. Dünyanın çeşitli yerlerinde workshoplar verdi. Uzun yıllar her 18 ayda bir yapılan ve üç hafta süren uluslararası “On Piyano Konseri”ni yöneterek, provalar ve konserlerle hem dünyanın dört bir köşesinden gelen öğrenci ve aileleri, hem de öğretmenleri eğitti. Kataoka’ya 1986’da Matsumoto Şehri Sanat ve Kültür Ödülü, 1990’da ise A.B.D. deki Lousville Üniversitesi tarafından fahri doktora ünvanı verilmiştir.
II. SUZUKİ PİYANO METODU
Suzuki Piyano Okulu (Metodu) ilk kez 1970 yılında Japonya’da yayınlanmıştır. Metod 6 kitaptan oluşmakta ve Japonya’da Zen-On Müzik Şirketi tarafından, Japonya dışında kalan ülkeler için ise Birch Tree Group Limited tarafından yayınlanmıştır. Metodun en son edisyonu Warner Brothers tarafından 7 kitap olarak basılmıştır.
Suzuki Piyano Okulu nda yer alan eserlerin çeşitli ses kayıtları da yapılmıştır. Eserler Dr. Haruko Kataoka (CD-kitap 1-7; kaset-kitap 3), Meiko Miyazawa (Kaset-kitap 1-4), William Aide (CD-kitap 1-7; kaset-kitap 3, 4, 6) ve Valery Lloyd-Watts (CD-kitap 1-7; kaset-5, 6, 7) tarafından çalınıp, kaydedilmiştir.
Suzuki Piyano Okulu ndaki açıklamalar uluslararası kullanımı kolaylaştırmak için Japonca, İngilizce, Almanca, Fransızca ve İspanyolca dillerinde yapılmıştır. İlk kitabın önsözünde “Yeni ve Etkili Eğitim Metodu” başlığı altında Dr. Suzuki’nin metod hakkındaki açıklamalarına ve özellikle metodun nasıl öğretileceği konusundaki önerilerine yer verilmiştir.
Suzuki, keman ve diğer çalgılar için çekirdek bir literatür geliştirmiş ve eserleri kolaydan zora doğru sıralamıştır. Metodlar genellikle 18. ve 19. yüzyıl ünlü Alman bestecilerin ağırlıkta olduğu solo eser örneklerini ve Avrupa halk şarkılarını içermektedir. “Ortak bir dil” oluşturmak için her metodun ilk kitabında Suzuki’nin bestelediği “Allegro” ve düzenlediği “Twinkle, Twinkle Little Star” varyasyonları ve 2 halk şarkısı “Lightly Row” ve “Go Tell Aunt Rhody” ye yer verilmiştir. Eserlerin tempoları kitaplarda verilmemiş ve öğrencilerin ses kayıtlarındaki tempoda çalmaları beklenmektedir.
Suzuki Piyano Okulu nda yer alan eserler yıllarca hem öğrencilerin, hem de öğretmenlerin en sevdiği eserler olmuştur. Müzikler canlı, ifadeli, ilginç ve güzeldir. Eserler piyanistik açıdan piyanoya ve çocukların ellerine uygundur. Birinci kitabın tamamı öğrencilere kulaktan öğretilmektedir ve nota eğitimi ikinci kitap ile başlamaktadır. Nota eğitimi Suzuki metodunda verilmemekte ve bunun öğretimi bir şekilde öğretmene bırakılmaktadır. Constance Starr’ın hazırlamış olduğu bir nota eğitimi kitabı A.B.D.’de Suzuki metodu ile beraber kullanılmaktadır (Starr, C. The Music Road-A Journey in Music Reading[Müzik Yolu-Nota Okumaya Yolculuk]. Vol 1-3).
Japonya’daki Suzuki öğretmenleri ise genellikle teknik çalışmalar, diziler, etüdler, nota okuma alıştırmaları ve deşifre çalışmaları için Ernest Van de Velde’nin The Rose Method unu kullanmaktadırlar (Methode Rose, Premiere anne de piano, Tours, France: Editions Van de Velde. Tarih belirtilmemiştir. 1924’den önce yayınlandığı tahmin ediliyor. Bir başka edisyonu 1947’de Japonya’da basılmıştır). Rose Metodu nda yer alan 8 halk şarkısı Suzuki piyano metodunda da kapsanmıştır. Suzuki ile Van de Velde arasında nasıl bir bağlantı olduğu bilinmemekte, ancak bu kitabın verdiği mesaj Suzuki’nin metodu ile bir şekilde ortak yönler göstermektedir. Rose Metodu’na göre öncelikle çocuğun kulağının eğitmelisi çok önemlidir ve bir eseri ezbere çalma alışkanlığı çocuğa kazandırılmalıdır. Böylece öğrenci piyano çalarken bütün dikkatini iyi bir el pozisyonuna ve eseri iyi çalmaya verebilecektir.
II. 1. Suzuki Piyano Metodu-Kitap 1
Birinci kitap sağ ve sol el için ayrı ayrı yazılmış alıştırmalar ile başlamaktadır. Birinci kitapta yer alan 19 eserden 10 tanesi halk şarkısıdır. Kitaptaki ilk eser Suzuki’nin kendisi tarafından bir halk şarkısı (ya da çocuk şarkısı) üzerine düzenlenmiş olan ünlü “Twinkle, Twinkle, Little Star” varyasyonlarıdır. Diğer halk şarkıları sırası ile “Lightly Row” ” (bu şarkı kitapta iki kez kullanılmıştır), “The Honeybee”, “Cuckoo”, “French Children’s Song”, “London Bridge”, “Mary Had a Little Lamb”, “Go Tell Aunt Rhody”, ve “Good-bye to Winter” dır. Geriye kalan 7 küçük eser Lully’nin “Clair de Lune”, Bayly’s “Long, Long Ago”, Chwatal’ın “Little Playmates”, Czerny’nin “Allegretto 1” ve “Allegretto 2”, Dutton’un “Christmas-Day Secrets” ve Suzuki tarafından bestelenmiş olan “Allegro”dur. Kitapta yer alan “Chant Arabe” ve “Musette” ise anonimdir.
Kitaptaki her eser yeni bir müzikal elementi sunmaktadır. Ayrıca kitap, eserleri güzel bir ton ile çalabilmek için “tonalizasyon” ve eserlere hazırlayıcı sağ ve sol el alıştırmaları ile doludur. Tonalizasyon çalışmaları ile her eserin şarkı söyler gibi ve legato tekniği ile güzel bir ton ve müzikal bir ifade ile çalınması hedeflenmektedir. Alıştırmaların yavaş çalışılması ve giderek hızlanması istenmektedir. Bazı transpoze çalışmalarına da kitapta yer verilmektedir. Halk şarkıları için sol el eşliği olarak genellikle Alberti bas veya akorlar kullanılmıştır. Seçilen eserler beş parmak kalıbına dayanmakta olup, legato çalma tekniği vurgulanmıştır. Kitapta pozisyon değişimi ve parmakların uzak notalara uzanmasına da yer verilmiştir. Eserler genellikle do majör tonunda olup, sadece bir eser sol majör, bir eser la minör ve bir diğeride re minör tonundadır.
Birinci kitabın üç ayrı edisyonundaki en büyük problem parça içerisinde verilen parmak numaralarının farklı olmasıdır. Bir başka problem “Twinkle Varyasyonları”, “Ligthly Row”, “Honey Bee” ve “Cuckoo”nun hem Zen-On, hemde Birch Tree tarafından yanlış basılmasıdır. Her iki kitap ezgilerin sağ ve sol el partilerinin ünison çalınacağını göstermektedir. Ancak, Kataoka hiç bir parçanın iki el ile ünison çalınmasını istememiştir. Warner Brothers edisyonu Dr. Kataoka’nın istediği gibi bu parçaları sağ ve sol el ile ayrı ayrı çalınacak şekilde yayınlamıştır.
Edisyonlar arasındaki diğer bir farklılık ise birinci kitabın başında yer alan parçaların farklı sıralanışıdır. Parçaların her edisyondaki sıralanışı aşağıda verildiği gibidir:
|
Eser Sırası |
Zen-On |
Birch Tree |
Warner Brothers |
|
No.2 |
Lightly Row (Ünison) |
Lightly Row (Ünison) |
Honey Bee (Ünison) |
|
No.3 |
Honey Bee (Ünison) |
Honey Bee (Ünison) |
Cuckoo (Eşlikli) |
|
No.4 |
Cuckoo (Ünison) |
Cuckoo (Eşlikli) |
Lightly Row (Eşlikli) |
|
No.5 |
Cuckoo (Eşlikli) |
Lightly Row (Eşlikli) |
French Song |
|
No.6 |
Lightly Row (Eşlikli) |
French Song |
London Bridge |
II. 2. Suzuki Piyano Metodu-Kitap 2
İkinci kitap sağ ve sol el için ayrı ayrı yazılmış dizi çalışmaları ile başlamaktadır. Ayrıca eserlere hazırlayıcı alıştırmalar, diziler ve tonalizasyon çalışmalarına da bu kitapta yer verilmiştir. İkinci kitapta yer alan 14 eser ise şunlardır: Hummel’ın “Ecossaise”, Lichner’in “A Short Story”, Schumann’ın “The Happy Farmer” ve “Melody”, J. S. Bach’ın 5 “Minuet” ve bir “Musette”, Weber’in “Cradle Song”, Mozart’ın “Minuet” ve “Arietta” ve Beethoven’ın “Sol majör Sonatin”.
II. 3. Suzuki Piyano Metodu-Kitap 3
Bu kitap için 7 eser seçilmiştir. Bu eserler Clementi’nin “Op. 36, No.1 ve No.3 Sonatinleri”, Kuhlau’nun “Op. 55, No.1 Sonatin”, Beethoven’ın “Ecossaise” ve “Theme” (bir teması üzerine düzenleme), Schumann’ın “The Wild Rider” ve Mozart’ın bir “Sonatin”idir.
II. 4. Suzuki Piyano Metodu-Kitap 4
Dördüncü kitapta Mozart’ın “Rondo”, “Minuet I from 8 Minuets with Trio”, “Minuet III from 8 Minuets with Trio” ve “Minuet VIII from 8 Minuets with Trio”, J. S. Bach’ın “Musette”, “Gavotte”, “Minuets I & II from Partita in Bb”, “Gigue from Partita in Bb” ve Beethoven’ın “Op. 49, No. 2 Sonat”ı olmak üzere toplam 9 esere yer verilmiştir.
II. 5. Suzuki Piyano Metodu-Kitap 5
Bu kitapta 13 eser içerilmiştir. Kitapta yer alan eserler şunlardır: Beethoven’ın “Für Elise” ve “Fa Majör Sonatin”, Burgmüller’in “By the Limpid Stream”, Tchaikovsky’nin “Old French Song”, J. S. Bach’ın “Prelude”, “Invention” ve “Little Prelude”, Haydn’ın “Sonat No. 48”, Schumann’ın “First Loss”, Daquin’in “The Cuckoo” ve Mozart’ın “K. V. 545 Sonat”.
II. 6. Suzuki Piyano Metodu-Kitap 6
Son kitapta 6 eser yer almaktadır. Bu eserler; Mozart’ın “K. 330 ve K. 331 Sonatları”, Scarlatti’nin “Pastoral Sonatı”, Handel’in “Prelude” ve “The Harmonious Blacksmith” ve Paderewski’nin “Op. 14, No. 1 Minuet”idir.
III. SUZUKİ PİYANO METODUNUN ÖĞRETİLMESİ
III. 1. Dr. Suzuki’nin Piyano Metodunun Öğretimi Üzerine Önerileri
Dr. Suzuki piyano öğretmeninin en önemli rolünün öğrenciler için “mutlu ve doğal bir ortam” hazırlamak olduğunu belirtmiştir. Öğrencinin dikkatini toparlama durumuna göre, öğretmen haftada bir veya iki kez öğrenci ile çalışmalıdır. Suzuki, çocukların ve ailelerinin piyano derslerine başlamadan önce piyano derslerini ziyaret etmelerinin oldukça önemli olduğunu her zaman vurgulamıştır. Diğer çocukları izlemek, yeni öğrencilerin çalgı derslerine başlaması için güçlü bir motivasyon olmaktadır. Piyano eğitimi, çocuklar kendilerini “hazır” hissettikleri zaman başlamasına rağmen, Suzuki metoda başlangıç yaşını 3 veya 4 yaş civarı olarak tavsiye etmiştir. Aileler çocuklarının piyano derslerine her zaman katılmak zorunda oldukları gibi, kendi çocukları ile diğer çocukların derslerini de izlemek zorundadırlar. Öğrencilerin kendi piyano derslerinin ses kaydını yapması teşvik edilmekte ve bir sonraki piyano dersine kadar bu kaydı, kendi çalışmalarının yanı sıra sürekli olarak dinlemesi istenmektedir.
Dr. Suzuki, öğretmenlerin dikkatini Suzuki metodunun öğretilmesinde özellikle şu noktalara çekmiştir;
1. Gözden önce kulak
2. Motivasyon
3.Önceden öğrenilen şeylerin üzerine yeni şeyler koyarak, küçük adımlarla ilerlemek
4. Doğal hareket- performansa uygun bir vücut duruşu
5. Etkili ve rahat bir tekniğin sağladığı ritmik bir akış
6. Kendinden emin çalabilmek için eserlerin sürekli olarak tekrar edilmesi.
Bunların yanı sıra, Dr. Suzuki piyano metodunun nasıl öğretilmesi gerektiği konusunda metodun önsözünde genel olarak şunları önermiştir:
1. Çocuğun ders içindeki öğrenmelerden ve evdeki çalışmalarından zevk alması sağlanmalıdır. Çocuk, öğretmeni ve ailesi tarafından motive edilirse piyanodan zevk alabilecektir. Bunun için öğretmen ve aile bir araya gelerek bu konuyu tartışabilmeli ve çocuğa en uygun metod bulunmalıdır. Çocuğun duygularına karşı duyarlı olunmalı ve “çalışmalısın” diye baskı yaparak çocuğun çalışmadan nefret etmesine neden olunmamalıdır.
2. Çocuğun piyanoya çalışmasının yanı sıra, üzerinde çalıştığı eserlerin kasetlerini (veya CD) mümkün olduğunca her gün dinlemesi sağlanmalıdır. Çocuğun haftada 6 gün piyanoya çalışması ve eserlerin ses kayıtlarını dinlemesi hızlı bir şekilde gelişmesini sağlayacaktır.
3. Nota eğitimi çocuğun yaşına ve yeteneğine göre başlamalıdır. Nota eğitimi çocuğun müzikal duyarlılığı, çalma yeteneği ve hafızası geliştirildikten sonra verilmelidir. Çocuğun notayı okuyabilmesi çok önemlidir, ancak programın başlangıcında nota öğrenmeye zorlanmamalıdır. Ana dili yaklaşımında olduğu gibi çocuk çalmayı öğrendikten sonra nota okumaya geçmelidir. Unutmayın! Nota eğitimi çocuğa eserleri ezbere çalabilmesi için verilmelidir.
4. Derslerde eserleri nota kullanmadan, ezbere çalabilmesi çocuğun hafızasını geliştirecek ve hızlı öğrenmesine neden olacaktır. Eğer çocuk eserleri nota ile çalarsa, gerçek yeteneğini tam anlamıyla gösteremeyecek ve hafızası gelişemeyecektir.
5. Bir çocuk sahnede hiç hata yapmadan bir eseri çalabiliyorsa o çocuk “yetenek eğitimi” için hazır demektir. Bundan sonra o çocuğa bir müzikal cümle yapısı içinde güzel bir ton ve müzikal duyarlılıkla çalabilme becerileri öğretilmeye başlanmalıdır. Çocuğun performansının kalitesi öğretmeninin bu noktalara dikkat etmesine bağlıdır.
6. Çocuk yeni verilen eserlerin yanı sıra daha önceden öğrendiği eserleri de sürekli olarak çalışmalıdır. Önceden öğrendiği eserleri sürekli olarak çalmak çocuğun yeteneğini daha çok geliştirecektir.
7. Annelerin çocukları ile beraber diğer çocukların derslerini izlemeleri, çocukların motivasyonunu artıracaktır. Çocuklar başka çocukları dinledikleri zaman, aynı şekilde çalmayı isteyeceklerdir. Bu istek çocukların çalgılarına daha çok çalışmalarına neden olacaktır.
8. Ders süresi çocuğun ihtiyacına göre düzenlenmelidir. Dersler çocuğun dikkatini toplayabilme süresi göz önünde tutularak düzenlenmelidir. Ders süresi beş dakika olabileceği gibi, bir başka zaman yarım saat olabilecektir.
Dr. Suzuki’nin piyano eğitimi üzerine önerileri hakkında daha çok bilgi edinmek isteyenler için, Suzuki’nin kendisi tarafından yazılan bir kitap da mevcuttur:
Suzuki, S. How to Teach Suzuki Piano [Suzuki Piyanoyu Nasıl Öğretmeli]. Warner Brothers.
III. 2. Dr. Kataoka’nın Piyano Metodunun Öğretimi Üzerine Önerileri
Dr. Kataoka hem kitapları ile, hem de kendi verdiği dersler aracılığı ile piyano öğretmenlerine Suzuki Piyano Metodu nun nasıl öğretilmesi gerektiği konusunda pek çok fikirler vermiştir. Piyano öğretmenleri Suzuki metodunun öğretilmesi konusunda daha çok bilgi edinmek için bu kitaplardan faydalanmak isteyebilirler. Kataoka’nın Suzuki piyano eğitimi konusunda yazmış olduğu kitaplardan bazıları şunlardır:
· Kataoka, H. (1985). My Thoughts on the Suzuki Piano School [Suzuki Piyano Okulu Üzerine Düşüncelerim]. New Jersey. Birch Tree Group, Ltd.
· Kataoka, H. (1988). My Thoughts on Piano Technique [Piyano Tekniği Üzerine Düşüncelerim]. New Jersey. Birch Tree Group, Ltd.
· Kataoka, H. (1993). Sensibility and Education [Duyarlık ve Eğitim]. Washington. Piano Basics, Inc.
· Kataoka, H. (1996). How to Teach Beginners [Başlangıç Düzeyindeki Öğrenciler Nasıl Eğitilmeli]. Washington: Piano Basics Foundation.
Dr. Kataoka’nın Suzuki Piyano Metodu nun öğretilmesi üzerine aşağıda verilen görüşleri genel olarak How to Teach Beginners (1996) kitabından alınmıştır. Kataoka bu kitapta hem ailelere, hem de piyano öğretmenlerine önerilerde bulunmuştur.
III. 2. 1. Derse Başlamadan Önce Ailelere Öneriler
1. Geleneksel bir piyano metodu ile öğrenci nota okumayı ilk derste öğrenmeye başlayacaktır. Ancak, Suzuki Piyano Metodu ile öğrenci eserleri dinleyerek ve kulaktan çalarak öğrenecektir.
2. Nota eğitimine öğrenci çalgısını çok güzel bir şekilde çalmaya başladıktan sonra geçilecektir.
3. Bir eseri dinledikten sonra ezbere çalabilmek çocuğun anadilini öğrenmesi gibi doğal bir yoldur. Bu nedenle, sadece evlerinde doğal bir müzik ortamı oluşturmayı kabul eden ailelerin çocuklarına ders vermeyi kabul edebilirim.
4. Aileler kitapları ve ses kayıtlarını satın almakla yükümlüdür.
5.Piyano dersine yeni başlayan öğrenciler aileleri ile beraber diğer çocukların derslerini izlemek zorundadırlar. Öğretmen bir öğrenci ile ders yaparken, diğerleri dersi izleyerek öğrenirler. Buradaki amaç bir yarışma ortamı oluşturmak değil, çocuklarda objektif ve analitik bir düşünce sistemi ve davranışı geliştirmektir.
III. 2. 2. Suzuki Metodunun Öğretilmesi Üzerine Öğretmenlere Öneriler
III. 2. 2. a. Birinci Kitabın Öğretilmesi
“Twinkle, Twinkle, Little Star” varyasyonları Suzuki metodunun temelini oluşturur. Bu varyasyonlar melodik değil, ritmik varyasyonlardır. Twinkle varyasyonları birinci kitap kullanılırken her dersin ve her çalışma saatinin bir parçası olmalıdır. Kitabın ilk edisyonlarında sağ el ve sol el melodiyi aynı anda çalmaktadır. Ancak yazıldığının aksine bu varyasyonlar her iki el ile beraber değil, önce sağ el, daha sonra ise sol el ile ayrı ayrı çalışmalıdır.
Kataoka’nın Twinkle varyasyonları için tercih ettiği ve Warner Brothers edisyonunda da diğer edisyonlardan farklı olarak kullanılan parmak numaraları aşağıdaki gibidir:
|
|
Do |
Sol |
La |
Sol |
Fa |
Mi |
Re |
Do |
Sol |
Fa |
Mi |
Re |
|
Sağ el |
1 |
4 |
5 |
4 |
3 |
2 |
1 |
1 |
4 |
3 |
2 |
1 |
|
Sol el |
5 |
2 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
5 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Öğretmen, piyano dersinde öncelikle çocuğun piyanoda doğru bir şekilde oturduğundan, omuzlarının ve dirseklerinin rahat olduğundan emin olmalıdır. Çocuktan sağ elinin baş parmağının Do tuşu üzerinde beklemesi istenmeli, öğretmen başla diyene kadar çocuk piyanoya dokunmamalıdır. İlk derslerde gerekirse öğretmen çocuğun elini tutarak, parmakları ile çalmasını sağlayabilir. Çocuk sağ eli ile çalarken öğretmen ritmik yönden güzel bir eşlik ile öğrencinin performansını desteklemelidir. Eğer eşlik bölümü güzel ise öğrenci doğal olarak doğru ve güzel çalabilecektir.
Kataoka Twinkle varyasyonlarının yanı sıra “Lightly Row”, “The Honeybee” ve “Cuckoo”nunda önce sağ el, daha sonra bu elin gelişimine paralel olarak sol el ile çalışılmasını istemiştir. Böylece sol el ilerideki eşlik çalışmalarına hazırlanmış olur. (Belkide bu nedenle ilk iki edisyonda bu parçalar ünison olarak verilmiştir).
Kataoka, başlangıç düzeyindeki öğrencilerin her iki elleriyle parçayı ünison çalmaya kalkmaları durumunda, vücutlarında ve ellerinde kötü sonuçlara yol açılabileceğine inanmıştır. Bunun nedeni, insanın bir elini doğal olarak diğer eline göre daha kolay kullanabilmesidir. Her iki elinizi piyanonun üzerine koyduğunuzda, sağ el ile sol el asimetriktir ve bu nedenle bir parçayı her iki el ile ünison çalmak oldukça zordur. Kataoka eğitimin başlangıcında vücudun dengesini bozmamak için öğrencilerin hiç bir zaman ünison çalmalarını önermemiştir. Bir parçayı iki el ile ünison çalmak çocuğun teknik gelişimini ve güzel bir tonla çalmasını da engelleyecektir. Czerny’nin “Allegretto 2”si aslında her iki elin paralel oktav içinde çalacağı ilk eserdir.
Birinci kitabın sonuna doğru eserler sol el eşlikleri ile beraber çalınmaktadır. Çocuklar ilk kez “Mary Had a Little Lamb” parçası ile sol el için akor eşliğini öğrenirler. Önce Mi ve Sol notaları 3. ve 1. parmaklarla beraber bir hafta boyunca çalışmalıdır. Daha sonra Do ve Mi notaları 5. ve 3. parmaklarla çalışmalıdır. Bu üçlü aralıklar çalışıldıktan sonra Do-Mi-Sol notaları ile Do majör akor çalışması yapılmalıdır. Do majör akorunu çalabilen her çocuk Si-Re-Sol notalarını da kolaylıkla çalabilecektir. Yapılacak bir sonraki şey ise bu iki akorun üzerine sağ el ezgisini eklemek olacaktır.
“Mary Had a Little Lamb”den sonra “Cuckoo” parçasının ilk 4 ölçüsünün sol el partisi çalışılmalı ve diğer ölçüleri eklenmelidir. Sonra her iki el ile beraber çalışılmalıdır. Eğer öğrenciler bu parçayı her iki el ile çok güzel çalabiliyorlarsa, birinci kitaptaki her parçayı çalabilir demektir. Ancak, öğrenciler her iki elleriyle kolayca ve güzel çaldıkları zaman öğretmenler ve aileler çok mutlu olup, tek el çalışmalarına son vermektedirler. Öğrenciler birinci kitaptaki bütün eserleri önce sağ el ile, daha sonra sol el ile çalışmaya devam etmelidirler. Öğrenciler sol el ile çalarken, öğretmen sağ el ezgisini çalmalıdır.
Birinci kitaptaki bütün eserler öğrenilirken önce sağ el partisi, daha sonra sol el partisi ezberlenmeli ve daha sonra her iki parti birleştirilmelidir. Eğer aile Suzuki metodundaki bütün eserlerin ses kayıtlarını sürekli olarak çocuklara dinletirlerse, eserlerin ezberlenmesi kolay olacaktır. Ezberlemenin bir diğer kolay yolu eserleri küçük bölümlere ayırıp, bu bölümleri tekrar tekrar çalmak olacaktır.
Çocuklar kitaptaki parçalar ilerledikçe her iki elleri ile kolayca çalamıyorlarsa bunun nedenleri şunlar olabilir:
1. Çocuğun bel ve kalça kısmı zayıf olabilir ve bu durum vücudun dengelenmesini zorlaştırabilir.
2. Sağ eli ile yeteri kadar çalışma yapmamış ve legato çalma becerisini geliştirememiş olabilir.
3. Eserlerin ses kayıtlarını yeteri kadar dinlememiş olabilir.
Öğretmenler bu üç noktaya dikkat ederse çocukların performansı artabilir. Eğer çocukların sağlık problemi varsa, yapılacak en doğru şey acele etmeden eserleri yavaş yavaş öğretmektir. Ancak, eğitime hiçbir zaman ara verilmemelidir.
Öğretmenler birinci kitaptaki parçaların bebekçe çalınmalarına izin vermemelidirler. Öğrenciler her iki elle çalmaya başladıkları ilk zamanlar eserleri yavaş yavaş çalabilirler. Ancak, ilerleyen haftalarda verilen tempoya sistemli bir şekilde ulaşılması ve ses kayıtlarındaki gibi mükemmel çalınması önemlidir. Öğretmenler hep yavaş tempoda ve kötü kalitede çalmalarına izin verirlerse, çocuklar oldukça kötü birer piyanist olacaklardır.
III. 2. 2. b. İkinci Kitabın Öğretilmesi
Nota eğitimi ikinci kitap ile beraber başlamalıdır. Birinci kitabı tamamlayan öğrenciler artık bir eseri nasıl çalışacaklarını öğrenmiş demektir. Öğrenciler ikinci kitaba geçtikleri zaman evdeki çalışmalarında önce sağ el, sonra ise sol el ile partileri ayrı ayrı çalışmaya devam etmelidir. Çocuklar ses kayıtlarını evde sürekli olarak dinleyerek kaliteli bir performans çıkarmaya gayret etmeli, bir sonraki derste eserlerin sağ ve sol el partilerini aynı anda ve ezbere çalıyor olmalıdır.
Japon piyano öğretmenleri, çocukların teknik gelişmeleri için sürekli olarak tekrar edilen alıştırmaların değişik oyunlarla beraber yapılmasına teşvik edilmektedirler. Bu nedenle piyano öğretmenleri derslerde ve ders dışında kullanılmak üzere sayısız aktiviteler ve oyunlar geliştirmişlerdir.
Altı piyano kitabını bitiren öğrenci teknik olarak Bach’ın envansiyonları, Mozart’ın varyasyonları ve Beethoven’in sonatlarını çalmaya hazır olacaktır. Bu noktada öğretmen, öğrencinin ilgisine göre bir repertuar oluşturmalıdır.
IV. SUZUKİ PİYANO ÖĞRETMENİNİN YETİŞTİRİLMESİ
Suzuki öğretmeninin yetiştirilme süreci hem Dr. Suzuki, hem de Dr. Kataoka için çok önem taşımaktaydı. Suzuki Piyano Metodu nu öğretmek isteyen piyano öğretmenlerinin pek çok ülkede mevcut olan Suzuki programlarına katılarak diploma almaları gerekmektedir. Suzuki piyano öğretmeni olmak isteyen Japon piyano öğretmenlerinin Yetenek Eğitimi Araştırma Enstitüsü ne 2 veya 3 yıl devam ederek, program sonunda bir diploma almaları beklenmektedir.
Bugün Japonya dışında 38 ülkede Suzuki eğitimi verilmektedir. A.B.D. (Amerika kıtasındaki bütün ülkeler için), Avrupa, Asya ve Avustralya’da kurulan Suzuki Dernekleri, Suzuki öğretmenliği ve Suzuki öğretmen yetiştirme kursları için şartlar oluşturmuşlardır. Suzuki Piyano Metodu nu öğretmek isteyen piyano öğretmenlerinin kendilerine uygun ve yakın bir Suzuki derneğinin düzenlemiş olduğu kurslara katılmaları gerekmektedir. Suzuki derneklerinin öğretmen yetiştirme programları ya kısa süreli, ya da uzun süreli olmaktadır. Kısa süreli programlar yaz dönemlerinde veya normal okul dönemlerinde workshoplarla ve kurslarla olmaktadır. Uzun süreli programlar ise üniversitelerin programlarında yürütülmektedir. Örneğin A.B.D deki Suzuki Müzik Akademisi üyesi olan üniversiteler lisans ve lisans üstü seviyelerde Suzuki öğretmen yetiştirme programları sunmaktadırlar.
Suzuki dernekleri ayrıca konferanslar, kongreler, festivaller ve konserler düzenleyerek Suzuki öğretmenlerinin yanı sıra öğrencilerin de sürekli olarak kendilerini geliştirmelerine olanak sağlamaktadır. Bugün internet aracılığı ile Suzuki metodu ve öğretmen yetiştirme konularında pek çok bilgiye kolayca ulaşılabilmektedir. Hatta bazı web sayfalarında öğretmenlerin tartışabilmeleri ve sorularına cevap bulabilmeleri için “online forumlar” oluşturulmuştur.
Suzuki Piyano Metodu nu öğretmek isteyen piyano öğretmenlerinin bir eğitimden geçmesi en ideali olmasına rağmen, isteyen her piyano öğretmeninin bu metodu kendi öğrencilerine öğretmesi de mümkündür. Ancak, piyano öğretmeninin Suzuki ve Kataoka felsefesini ve öğretim yöntemlerini ve Suzuki Piyano Metodu nda yer alan eserleri çok iyi bilmesi gerekmektedir. Ayrıca, öğretmenin metod da yer almayan diğer klasik piyano repertuarını çok iyi bilmesi, müzik teori ve müzik tarihi konularında geniş bir bilgiye sahip olması gerekmektedir. Suzuki öğretmenleri çok küçük yaştaki çocukları eğittikleri için, piyanonun nasıl öğretileceğini bilmenin yanı sıra çocuk psikolojisini ve gelişimini de çok iyi bilmek zorundadır.
Suzuki Piyano Metodu A.B.D. de ilk kez yayınlandığı zaman İngilizce olarak yazılmış bir öğretmen el kitabı mevcut değildi. Dr. Suzuki, Japon öğretmenler için yazılmış el kitabını İngilizceye çevirmek yerine, Amerika’lı piyano öğretmenleri için farklı bir el kitabı yazılmasının daha uygun olduğunu düşünmüştür. Ancak, Suzuki’nin beklentilerinin tersine ayrı bir öğretmen el kitabı hiçbir zaman yazılamamıştır. Suzuki’nin yazmış olduğu Suzuki Piyano Nasıl Öğretilir (How to Teach Suzuki Piano) başlıklı bir kitabı mevcuttur. Bunun yanı sıra Suzuki uzmanları tarafından yazılmış olan ve metodun nasıl kullanılacağı hakkında açıklamalar ve önerilerin bulunduğu kitaplar mevcuttur. Bu kitaplardan bazıları şunlardır:
Koppelman, D. Introducing Suzuki Piano and Teaching Suzuki Piano: A Guidebook for Teachers [Suzuki Piyanoyu Tanıtmak ve Suzuki Piyanoyu Öğretmek: Öğretmenler İçin El Kitabı], Vols. 1 & 2.
Bigler, C.L., Lloyd-Watts, V. Studying Suzuki Piano: More Than Music. A Handbook for Teachers, Parents, and Students [Suzuki Piyanoyu Çalışmak: Müziğin Ötesinde: Öğretmenler, Aileler ve Öğrenciler İçin El Kitabı].
Bu kitapların yanı sıra American Suzuki Journal, Suzuki World ve Talent Education Journal gibi dergiler de mevcuttur.
V. SONUÇ
Suzuki Keman Okulu (Metodu) dünyaca ünlü Japon keman sanatçısı ve öğretmeni Dr. Shinichi Suzuki (1898-1998) tarafından hazırlanmış ve pek çok ülkede müzik eğitimcileri tarafından kabul görmüş bir okul öncesi müzik öğretim yöntemidir. Bu metod kendi danışmanlığı altında diğer çalgılara ve ses eğitimine de uyarlanmıştır. Metodun piyano eğitimine uyarlanması ünlü bir piyano öğretmeni olan Dr. Haruko Kataoka’nın öncülüğünde yapılmıştır. Dr. Kataoka, Dr. Suzuki ve onun bir akrabası olan Shizuko Suzuki ile beraber 15 yılın üzerinde beraber çalışarak Suzuki Piyano Okulu nu oluşturmuştur.
Suzuki Piyano Okulu (Metodu) ilk kez 1970 yılında Japonya’da Zen-On Müzik Şirketi tarafından, Japonya dışında kalan ülkeler için ise Birch Tree Group Limited tarafından 6 kitap olarak yayınlanmıştır. En son edisyonu ise Warner Brothers tarafından 7 kitap olarak yayınlanmıştır. Suzuki metodunda yer alan eserlerin çeşitli ses kayıtları Meiko Miyazawa, Haruko Kataoka, William Aide ve Valery Lloyd-Watts tarafından yapılmıştır.
Suzuki Piyano Metodu genel olarak şöyle değerlendirilebilir:
Suzuki öğretmeninin yetiştirilme süreci çok önem taşımaktadır. Suzuki Piyano Metodu nu öğretmek isteyen piyano öğretmenleri ideal olarak pek çok ülkede mevcut olan Suzuki programlarına katılarak diploma almaları gerekmektedir. Ancak, isteyen her piyano öğretmeninin, bu metodu kendi öğrencilerine öğretmesi de mümkündür. Bu durumda piyano öğretmeninin Suzuki ve Kataoka felsefesini ve öğretim yöntemlerini ve Suzuki Piyano Metodu nda yer alan eserleri çok iyi bilmesi gerekmektedir. Ayrıca, öğretmenin metodta yer almayan piyano repertuarını çok iyi bilmesi, müzik teori ve müzik tarihi konularında geniş bir bilgiye sahip olması da gerekmektedir. Suzuki öğretmenleri çok küçük yaştaki çocukları eğittikleri için, piyanonun nasıl öğretileceğini bilmenin yanı sıra çocuk psikolojisini ve gelişimini de çok iyi bilmek zorundadır.
Dr. Shinichi Suzuki her zaman çocukların iyi ve mutlu birer insan olarak yetişmelerini amaçlamış ve hayatını bu amaçların gerçekleşmesine adamış önemli bir müzik eğitimcidir. Bir piyano öğretmeni hangi piyano metodunu seçerse seçsin, bu amaçları kendine hedef edinmesi oldukça önemlidir.
Kaynakça:
Australian Suzuki Association. http://www.suzukimusic.org.au
European Suzuki Association. http://www.europeansuzuki.org
International Suzuki Association. http://www.internationalsuzuki.org
Kataoka, Haruko. How to Teach Beginners. Washington: Piano Basics Foundation, 1996.
Maris, Barbara. “The Suzuki Method and Piano School” Piano Quarterly. No: 127, Fall 1984, ss. 32-47.
Suzuki Piano School (Vol 1-6). New Jersey: Birch Tree Group Ltd., 1978.
Suzuki Association of the Americas. http://suzukiassociation.org
Suzuki Teacher International. http://www.suzuki-method.com
Talent Education Research Institute. http://www.suzukimethod.or.jp/indexE.html
Uszler, Marienne; Gordon, Stewart & Mach, Elyse. The Well-Tempered Keyboard Teacher. New York: Schirmer Books, 1991.