ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ KULLANDIKLARI MÜZİĞİ ÖĞRENME STRATEJİLERİ VE ÇOKLU ZEKA ALANLARININ KARŞILAŞTIRILMASI *
COMPARISION OF LEARNING STRATEGIES IN MUSIC AND MULTIPLE INTELLEGENCE OF EARLY CHILDHOOD TEACHER TRAİNEES
LES STRATEGIES
D’ENSEIGNEMENT / D’APPRENTISSAGE DE MUSIQUE UTILISEES PAR LES FUTURS
ENSEIGNANTS D’ECOLES MATERNELLES ET
LAS ESTRAGIAS DE APRENDER
PROFESORES CANDIDATOS QIENES ESTUDIAN SOBRE EL
PERIODO PREESCOLAR
Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Fakültesi
İlköğretim Bölümü Öğretim Üyesi
* OMEP 5-11.Ekim.2003 Kuşadası-Dünya Konsey Toplantısı
ve Konferansı ,Bildiri Kitabı,3.Cilt, Ss:30-45
ÖZET
Bu araştırmada Erken Çocukluk Dönemi Öğretmen Adaylarının(Okulöncesi Öğretmenliği Anabilim Dalı öğrencilerinin) kullandıkları müziği öğrenme stratejilerinin neler olduğu, müziği öğrenme stratejilerini hangi düzeyde kullandıkları ve çoklu zeka alanları ile olan ilişkisinin ortaya konması amaçlanmıştır. Araştırma durum saptamaya yönelik betimsel–veriye dayalı bir araştırmadır. Araştırmanın örneklemini Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Fakültesi Okulöncesi Öğretmenliği Anabilim Dalında okumakta olan 46 okulöncesi öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen Müziği Öğrenme Stratejileri Ölçeği kullanılmış olup, ölçeğin Cronbahs’s Alpha’sı 0.77 olarak bulunmuştur. Çoklu Zeka Alanlarını saptamak için ise Saban tarafından geliştirilen yetişkinler için Çoklu Zeka Ölçeği kullanılmıştır. Bu ölçeğin Cronbah’s Alpha’ sı 0.83 olarak bulunmuştur. Verilerin çözümlenmesinde aritmetik ortalama,-t testi, varyans analizi, korelasyon katsayısı kullanılmıştır.Müziği Öğrenme Stratejileri ortalaması 77.71 ile iyi düzeyde bulunmuştur.Kullanılan stratejiler cinsiyet bakımından anlamlı farklılık göstermemektedir.Öğretmen adaylarının kullandığı Müziği Öğrenme Stratejileri ile Mantıksal-Matematiksel Zeka Alanı, Müziksel Zeka Alanı ve Sosyal Zeka Alanı arasında doğrusal pozitif yönde ilişki bulunmuştur.Bununla birlikte Sözel Zeka Alanı ile Matematiksel-Mantıksal,Müziksel Zeka Alanları arasında, Matematiksel Zeka Alanı ile Görsel Zeka, Müziksel,Bedensel, Sosyal, Özedönük ve Doğa Zekası Alanları arasında pozitif yönde ilişki bulunmuştur.Görsel Zeka Alanı ile Müziksel, Bedensel, Özedönük, Doğa Zeka Alanı ile Bedensel Zeka Alanı ile Özedönük Zeka Alanı ve Doğa Zeka Alanı arasında Pozitif yönde bir ilişkinin olması Çoklu Zeka Alanlarının birbirini desteklediği ve geliştirdiği yönde yorumlanmıştır.Müziği Öğrenme Stratejileri de Müziksel Zeka Alanı başta olmak üzere Mantıksal-Matematiksel Zeka Alanı ve Sosyal Zeka Alanını desteklemekte olup Müziği Öğrenme Stratejileri Planlı bir şekilde Okulöncesi öğretmen adaylarına öğretilmeli ve okulöncesi kurumlarda uygulanmalıdır.
Anahtar Sözcükler: Müziği Öğrenme Stratejileri, Çoklu Zeka ,Erken Çocukluk Eğitimi
ABSTRACT
The aim of this study is to determine learning strategies in music and levels of multıple intellegence domains by used early childhood teacher trainees and if there are meaningfull relationships learning strategies in music and multıple intellegence domains.Methods of the study is descriptive and based on data.Sample of the study is consist of 46 early childhood teacher trainees who have been trained at Faculty of Education in Dokuz Eylül Üniversity. Scale of Learning Strategies in Music was developed by researcher herself It’s Cronbach’s Alpha Reliability Coefficient is 0.77.Mean of the strategies is 77.71.There is not any meaningfull differences according to gender.Scale of Multıple Intellegence developed by Saban was used.In this study its Cronbach’s Alpha Reliability Coffecient is 0.83.The data were analyzed by mean, t- test, analyses of variance and correlation coefficient in SPSS 10.0 computer programme.According to analyzed data, there are positive correlation among Learning Strategies in Music, Logical-Mathematical Intellegence,Musical Intellegence and Social Intellegence. Also positive correlation have been found among Linguistic, Logical–Mathematical, Musical Intellegence and Mathematical, Spatial,Musical Kinestetic Intellegence.Spatial, Musical, Kinestetic, Personel, Naturalistic Intellegences have positive relationships. Obtained findings indicates that multiple ıntellegence domains are affected from each other also; musical ıntellegence and some intellegence domains are positive affected Learning Strategies in Music.
Key Words:Learning Strategies in Music, Multiple Intellegence,Early Childhood Education
GİRİŞ
Çağdaş bir eğitim bireye yaratıcı, yorumcu, araştırmacı, sorgulayıcı nitelikler kazandırmayı hedefleyen geliştirici bir eğitimdir.Konu alanı ve öğretmen merkezli geleneksel eğitim anlayışı, yerini günümüzde öğrenci merkezli eğitim anlayışına bırakmış,öğrencinin daha önceki bilgileri, koşulları, ilgi alanları, yaşadığı kültürel, coğrafi çevre önem kazanmıştır.Öğrenci, öğretmen, konu alanı üçgenine oturtulan geleneksel öğretim anlayışında karşılaşılan başarısızlık problemleri öğrencilere yüklenmeye çalışılırken; çağdaş eğitim anlayışı öğretmen yeterlilikleri ve öğrenci özelliklerini ve konu alanına yönelik öğretim sürecini etkileşimli değişken bir süreç olarak açıklamaya çalışmaktadır.Öğretmen merkezli eğitim anlayışından öğrenci merkezli eğitim anlayışına dönüşen bu çağdaş anlayışta öğrenci özelliklerinden en önemli boyut olan zekanın tanımı ve ne olduğu hakkında birçok yaklaşımlar öne sürülerek açıklanmaya çalışılmıştır.Bunlar genel olarak
1.Psikometrik yaklaşımlar(Stanford-Binet )
2.Gelişimsel yaklaşımlar ( Piaget, Vygotsky )
3.Biyo-Ekolojik yaklaşımlar ( Ceci )
3.Çoklu yaklaşımlar ( Gardner ) olarak gruplandırılabilir.
Howard Gardner (1983 ) tarafından getirilen Çoklu Zeka Kuramı ile bireylerin farklı alanlarda getirmiş oldukları yetenekler “zeka alanları” olarak adlandırılmıştır. Ona göre zeka çok yönlü olup, doğuştan getirilen zeka iyileştirilebilir, geliştirilebilir ve değiştirilebilir ( Silver,Strong & Pericini, 2000). Zeka tek bir faktör ile açıklanamayacak kadar farklı yetenekleri içermektedir .Bu durumda çağdaş eğitimin amacının bireyin ilgi ve yeteneklerini bütünsel olarak ortaya çıkarmak, bunları geliştirmek ve karşılaştıkları problemlerin çözümünde farklı zeka alanlarını kullanabilme becerisini kazandırmaktır.Dolayısıyla ÇZK özünde bireysel farklılıkları göz önüne almaktadır.Öğrencilerin farklı zeka alanlarına sahip olması öğrencilerin öğrenme biçimlerindeki farklılıkları dikkate almaktadır.Çünkü öğrenciler farklı biçimde öğrenip, farklı zeka alanlarını kullanmakta ve farklı öğrenmektedirler.Bu nedenle çağdaş öğretmenin niteliklerinden birisi de sınıfta ÇZA göre öğretim sürecini planlayıp, uygulama ve değerlendirmedir.Öğrencilerin ÇZA göre kendilerini geliştirebilecekleri olanaklar sunmaktır.
Çoklu Zeka Alan’larından birisi olan müziksel zeka alanı bir bireyin müziksel olarak belli bir olayın, sürecini, biçimini müziksel olarak algılaması, yorumlaması ve iletmesi olarak tanımlanabilir. Müziksel zekaya sahip olan birey ritme, melodiye, tınıya müziğin dokusu ve tonlara karşı duyarlıdır. Müziksel-ritmik zekası güçlü olan kişiler müzik ve ritmle daha kolay öğrenirler. Müziksel-ritmik zekası güçlü olan bir öğrenci şu müziksel davranışları gösterebilir.
1.Seslere karşı duyarlıdır, onları ayırt edebilir.
2.Melodik hafızası kuvvetlidir, çabuk hatırlar.
3.Çalgı çalmayı sever, bir müzik aletini çok iyi çalar
4.Müzik dersini sever.
5.Ritmle müziğe eşlik etmekten hoşlanır.
6.Ders çalışır ya da etkinlikte bulunurken müzik dinlemekten hoşlanır.
7.Güzel ve doğru şarkı söyleme yeteneğine sahiptir.
Müziksel-ritmik zeka alanı etkinlikleri doğrudan müzik eğitimi alanı kapsamında olup bireyi bilimsel, teknik ve sanatsal boyutlarıyla bütünsel olarak geliştirmeyi hedefleyen çağdaş
bir eğitimin en önemli boyutlarından biri olmaktadır. Müziksel-Ritmik Zeka Alanı’nın her öğrencide geliştirilmesi için öğretmen yetiştiren eğitim fakültelerinin okulöncesi,sınıf öğretmenliği,müzik öğretmenliği anabilim dallarında “Müzik Öğretimi Özel Öğretim Yöntemleri “ dersi çok önem kazanmaktadır.Sanat eğitimi ve çoklu zeka eğitiminin önemli bir boyutunu oluşturan müzik öğretimi sürecinin müziğin nasıl öğrenilip-öğretileceğine ilişkin planlamasını “Müziği Öğrenme Stratejileri”nin öğretmen tarafından bilinmesini ve müzik dersi ya da müziksel zeka alan etkinliklerinin buna göre planlamasını gerektirmektedir (Kocabaş;1998:117-123). Okulöncesi eğitimde görev alacak olan öğretmenin çocukta yaratıcılığı ve problem çözme becerilerini geliştirmede olumlu tutum sergilemeleri rahat ve güvenli bir ortam yaratmaları, çok yönlü sorular sormaları ve çok yönlü cevaplar vermelerini sağlamaları çok önemli görülmektedir.Yaratıcılık ve karar verme becerisinin geliştirilmesi açısından etkinliklerin çocuklar tarafından başlatılması ve motive edilmeleri gerekmektedir.Çocukların beden, hareket, zihin, dil, duygu ve sosyal yönden yeteneklerine göre gelişmelerini sağlayacak eğitim ortamı hazırlanmalıdır (MEB,1994) .
ARAŞTIRMANIN AMACI
Bu araştırmada Erken Çocukluk Dönemi Öğretmen Adayları’nın (Okulöncesi Öğretmenliği Anabilim Dalı öğrencilerinin ) Kullandıkları Müziği Öğrenme Stratejileri’nin neler oldukları, müziği öğrenme stratejilerini hangi düzeyde kullandıkları ve çoklu zeka alanları ile olan ilişkisinin ortaya konması amaçlanmıştır.
PROBLEM CÜMLESİ VE ALT PROBLEMLER
Bu araştırmada denenceler problem ve alt problem cümleleri olarak aşağıdaki gibi ifade edilmiştir.
Erken Çocukluk Dönemi Öğretmen Adayları’nın Kullandıkları Müziği Öğrenme Stratejileri ve Çoklu Zeka alanlarıyla İlişkisi Nelerdir?
Alt problemler
1. Erken Çocukluk Dönemi Öğretmen Adayları’nın Kullandıkları Müziği Öğrenme Stratejileri ve kullanma düzeyi nelerdir?
2. Erken Çocukluk Dönemi Öğretmen Adayları’nın Çoklu Zeka Alanları ve düzeyi nelerdir?
3. Erken Çocukluk Dönemi Öğretmen Adayları’nın Çoklu Zeka Alanlarıyla kullandıkları Müziği Öğrenme Stratejileri arasında bir ilişki var mıdır?Varsa bu ilişkinin yönü nedir?
4. Erken Çocukluk Dönemi Öğretmen Adayları’nın Çoklu Zeka Alanlarının birbiriyle ilişkisi var mıdır?.Varsa bu ilişkinin yönü nedir?
YÖNTEM
Araştırma durum saptamaya yönelik betimsel–veriye dayalı bir araştırmadır.
EVREN VE ÖRNEKLEM
Araştırmanın örneklemini Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Fakültesi Okulöncesi Öğretmenliği Anabilim dalında okumakta olan, Müzik Öğretimi-I ve Müzik Öğretimi-II dersini almış olan 46 okulöncesi öğretmen adayı oluşturmaktadır.Örneklemin tamamını bayan öğretmen adayları oluşturmaktadır.
VERİ TOPLAMA ARAÇLARI
Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen Müziği Öğrenme Stratejileri Ölçeği kullanılmış olup, ölçeğin Cronbach’s Alpha’sı 0.77 olarak bulunmuştur.Müziği Öğrenme Stratejileri Ölçeği, Likert tipi üç aralıklı 35 maddeden oluşturulmuştur. Ölçekten en fazla 105 puan alınabilmektedir. Çoklu Zeka alanlarını saptamak için ise Saban tarafından geliştirilen yetişkinler için Çoklu Zeka alanları ölçeği kullanılmıştır.Bu ölçek her bir zeka alnına ilişkin 10 maddelik ve Likert tipi üç aralıklı maddelerden oluşturulmuştur.Her bir zeka alanına ilişkin ölçekten 30 puan alınabilmektedir.Ölçeğin Cronbach’s Alpha’ sı 0.83 olarak bulunmuştur.
VERİ ANALİZİ
Bu araştırmada toplanan verilerin çözümlenmesinde aşağıdaki istatistiksel yöntemler ve teknikler kullanılmıştır.
1.Örneklemi oluşturan grupların dağılımında frekans, yüzde; oran ve puan dağılımlarının çözümlenmesinde aritmetik ortalama ve standart sapma,
2.Ölçeklerin geçerliliğini ve güvenirliği hesaplamada Cronbah’s Alpha Katsayısı
3.Ortalamalar arası farkın test edilmesinde t- testi
4.Grupların ortalamalarını karşılaştırmada tek ve çokyönlü varyans çözümlemesi
5.İlişkinin yönünü belirlemede korelasyon ve regresyon analizi ve grafikler kullanılmıştır.
KISALTMALAR
ÇZA:Çoklu Zeka Alanları
EÇDÖA:Erken çocukluk dönemi öğretmen adayları
BULGULAR VE YORUMLAR
Bulgular ve yorumları alt problemlere uygun bir sırada aşağıda verilmektedir.
1.Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Yorumları
Tablo.1
Erken Çocukluk Dönemi Öğretmen adaylarının Kullandıkları Müziği Öğrenme Stratejileri Betimsel İstatistikleri
|
Maddeler |
X |
Ss |
|
1.Karmaşık nota değerlerini şema ve şekillerle açıklama |
1.93 |
0.92 |
|
2.Nota değerleri arasındaki ilişkileri açıklama |
1.60 |
0.90 |
|
3.Aynı nota değerlerini farklı seslerle çalıp-söyleme |
1.91 |
0.89 |
|
4.Aynı seslerin süre farklılıklarını bulma |
1.63 |
0.87 |
|
5.Müziğin ritmini çeşitli araçlarla vurarak bulma |
2.17 |
0.85 |
|
6.İncelen ya da kalınlaşan sesler arasındaki farklılıkları bulma |
2.00 |
0.96 |
|
7.Çalgıdan alınan sesle ezgiyi söyleme alıştırmaları yapma |
2.43 |
0.77 |
|
8.Önceden öğrendiği ses ve nota değerleri ile yeni öğrendiği ses ve nota değerleri arasında ilişki kurma |
1.91 |
0.91 |
|
9.Öğrenirken önce ağır tempoda ,sonra gerçek hızında çalma –söyleme |
2.65 |
0.67 |
|
10.Çalıp-söylerken başka şeyler düşünme |
2.10 |
0.90 |
|
11.Hatalı çalıp söylediği yerlere işaret koyarak tekrar çalışma |
2.39 |
0.82 |
|
12.Hatalı çalıp söylediği ses ve ritmi farketse de düzeltmeye çalışmama |
2.73 |
0.64 |
|
13.Çalıp söyleyemediği zaman arkadaşlarından öğrenmeye çalışma |
2.58 |
0.65 |
|
14.Çalışırken el ya da ayakla vuruşlarını yapma |
2.71 |
0.54 |
|
15.Yeni bir ezgi öğrenirken önceden öğrendiği ezgilerle ilişki kurma |
2.04 |
0.84 |
|
16.Öğrenirken dersin dışında konular düşünme |
1.47 |
0.72 |
|
17.Çalıp söylerken müzikten başka şeyler düşünmeme |
2.00 |
0.81 |
|
18.Derste öğrendiğini “ileride nasıl olsa öğrenirim diyerek üzerinde fazla düşünmeme |
2.58 |
0.71 |
|
19.Eksik ya da hatalı seslendirdiğinde hemen farkına varma |
2.28 |
0.77 |
|
20.Öğrenilen ezgi ya da konu ile ilgili sorular sorma |
1.80 |
0.80 |
|
21.Sorulan sorulara cevap vermekten sıkılmama |
2.08 |
0.78 |
|
22.Kendi düşüncesini açıklamaya çalışma |
2.56 |
0.71 |
|
23.Öğrenirken yapılan açıklamaları dinleme |
2.78 |
0.55 |
|
24.Çalıp-söylerken arkadaşlarına da öğretme |
2.45 |
0.65 |
|
25.Sorulan sorulara çalıp-söyleyerek örnekler verme |
2.00 |
0.84 |
|
26.Öğrenilen ezgide geçen yeni bilgileri hemen defterine not alma |
2.17 |
0.73 |
|
27.Çalma ve söyleme becerilerine ilişkin arkadaşlarıyla tartışarak doğrusunu öğrenme |
2.30 |
0.81 |
|
28.Bir sonraki ders öğreneceklerini merak etme |
2.32 |
0.76 |
|
29.Öğrenilen konu ya da ezgilerle ilgili yeni düşünceler üretme |
2.23 |
0.82 |
|
30.Çalıp-söylerken notalarına bakma |
2.43 |
0.83 |
|
31.Öğrenilen ezgileri grafik ya da şekillerle göstermeye çalışma |
1.80 |
0.83 |
|
32.Ne kadar doğru çalıp-söylüyorum diye kendi öğrenmelerini kontrol etme |
2.52 |
0.72 |
|
33.Çalıp-söylerken sıkılma |
2.65 |
0.60 |
|
34.Öğrenme konusunu özetleme |
2.10 |
0.76 |
|
35.Öğrenirken neden-sonuç ilişkilerini bulmaya çalışma |
2.26 |
0.77 |
Tablo.1’ de EÇDÖA’ nın kullandıkları Müziği Öğrenme Stratejileri aritmetik ortalama ve standart sapmaları yeralmaktadır. Maddelere bakıldığında ortalamaları en yüksek ve en çok kullanılan stratejilerin7., 9.,12.,13.,14.,18.,22.,23.,24.,30.,32.,33. maddelerde yeralan stratejiler olduğu görülmektedir (X>2.41).Bununla birlikte en az kullanılan ve en düşük ortalamaya sahip olan stratejiler ise;2.,4.,16.,maddelerdir (X<1-1.70). Diğer stratejilerin ise kısmen kullanıldığı dolayısıyla EÇDÖA’ nın Müziği Öğrenme Stratejileri’ni tamamıyla kullanamadıkları söylenebilir.Aşağıdaki Tablo.2 ise genel olarak strateji ortalamalarını da vermektedir.Buna göre genel strateji ortalamasının ( X=77.70)iyidüzeyde olduğu söylenebilir.Örneklemin bayan öğrencilerden oluşmasından dolayı strateji kullanımı cinsiyete göre anlamlı farklılıklar oluşturmamaktadır.
2.Alt probleme İlişkin Bulgular ve Yorumları
Tablo.2
Erken çocukluk Dönemi Öğretmen Adaylarının Kullandıkları
Strateji ve Çoklu Zeka Alanlarının Betimsel İstatistikleri
|
Değişken |
X |
Ss |
N |
|
Müziği Öğrenme Stratejileri |
77.71 |
9.69 |
46 |
|
Sözel-DilZeka Alanı |
20.76 |
2.44 |
46 |
|
Mantıksal-Matematiksel Zeka Alanı |
21.19 |
3.05 |
46 |
|
Görsel Zeka Alanı |
22.67 |
3.06 |
46 |
|
Müziksel-Ritmik Zeka Alanı |
21.21 |
3.44 |
46 |
|
Kinestetik-Bedensel Zeka Alanı |
22.02 |
3.04 |
46 |
|
Sosyal Zeka Alanı |
21.21 |
2.95 |
46 |
|
Özedönük Zeka Alanı |
22.80 |
3.27 |
46 |
|
Doğacı Zeka Alanı |
21.34 |
3.95 |
46 |
Tablo.2’de EÇDÖA nın çoklu zeka alanlarına ilişkin aritmetik ortalama ve standart sapmaları görülmektedir.En yüksek ortalamayı (X=22.80) Özedönük Zeka Alanı oluşturmaktadır.Bunu Görsel zeka alanı (X=22.67)izlemektedir.Üçüncü sırada Bedensel-Kinestetik Zeka Alanı (X=22.02) olup;onu Doğasal Zeka Alanı izlemekte; (X=21.34);Müziksel ve Sosyal Zeka Alanı (X=21.21),eşit ortalamaya sahip olup,Mantıksal-Matematiksel Zeka Alanını X=21.19 ),Sözel Zeka Alanı izlemektedir (X=20.76).Bu bulgulara göre EÇDÖA’ nın çoklu zeka alanlarının ortalamanın üzerinde iyi düzeyde geliştiği söylenebilir.
3. ve 4. Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Yorumları
Tablo.3
Erken Çocukluk Dönemi Öğretmen Adaylarının Müziği Öğrenme Stratejileri ve Çoklu Zeka Alanlarına İlişkin Korelasyon Analizi Sonuçları
|
Değişken |
(1) |
(2) |
(3) |
(4) |
(5) |
(6) |
(7) |
(8) |
(9) |
|
M.Ö.Stratejileri (1) |
1.00 |
0.16 |
0.34* |
0.18 |
0.33* |
0.16 |
0.30* |
0.22 |
0.10 |
|
Sözel Z.A (2) |
0.16 |
1.00 |
0.39* |
0.23 |
0.40 |
0.23 |
0.43** |
0.24 |
0.14** |
|
Matematiksel Z.A (3) |
0.34* |
0.39** |
1.00 |
0.57** |
0.37** |
0.47** |
0.31* |
0.33* |
0.37** |
|
Görsel Z.A (4) |
0.18 |
0.23 |
0.57** |
1.00 |
0.34* |
0.43** |
0.15 |
0.35* |
0.41** |
|
Müziksel Z.A (5) |
0.33* |
0.40** |
0.37** |
0.34* |
1.00 |
0.13 |
0.05 |
0.07 |
0.05 |
|
Bedensel Z.A. (6) |
0.16 |
0.23 |
0.47** |
0.43** |
0.13 |
1.00 |
0.57** |
0.30* |
0.13 |
|
Sosyal Z.A. (7) |
0.30* |
0.43** |
0.31* |
0.15 |
0.05 |
0.57** |
1.00 |
0.10 |
0.07 |
|
Özedönük Z.A. (8) |
0.22 |
0.24 |
0.33* |
0.35* |
0.07 |
0.30* |
0.10 |
1.00 |
0.38** |
|
Doğacı Z.A. (9) |
0.10 |
0.14 |
0.37** |
0.41** |
0.05 |
0.13 |
0.07 |
0.38** |
1.00 |
P<0.05
Tablo.4
Müziği Öğrenme Strateji Puanlarının Yordanmasına İlişkin
Çoklu Regresyon Analizi Sonuçları
|
Boyut |
R |
R2 |
B |
A |
Denklem (Y=b+ax) |
İlişki |
|
Matematiksel Z. |
0,345 |
0,12 |
54,48 |
1,09 |
Strateji=54,48+1,09*Mate. Z. |
Önemli |
|
Müzik Zekası |
0,337 |
0,113 |
57,61 |
0,95 |
Strateji=57,61+0,95*Müzik Z. |
Önemli |
|
Sosyal Zekası |
0,300 |
0,09 |
56,83 |
0,99 |
Strateji=56,83+0,99*Sosyal Z. |
Önemli |
Tablo.3
ve
Tablo.5
Sözel Zeka Alanının Yordanmasına İlişkin Çoklu Regresyon
Analizi Sonuçları
|
Boyut |
R |
R2 |
B |
A |
Denklem |
İlişki |
|
Matematiksel Z. |
0,394 |
0,155 |
14,08 |
0,315 |
SözelZ.=14,08+0,315*MateZ. |
Önemli |
|
Müzik Zekası |
0,495 |
0,164 |
14,67 |
0,287 |
SözelZ.=14,67+0,287*MüzikZ. |
Önemli |
|
Sosyal Zekası |
0,430 |
0,185 |
13,213 |
0,356 |
SözelZ.=13,213+0,356*SosyalZ. |
Önemli |
Tablo.3 ve 5 Sözel Zeka Alanı ile Matematiksel Zeka Alanı arasında (R=0.39 ), Sözel Zeka Alanı ile Müziksel Zeka Alanı arasında ( R=0.49 ), Sözel Zeka Alanı ile Sosyal Zeka Alanı arasında (R=0.43) orta düzeyde pozitif yönde, anlamlı bir ilişkiyi göstermektedir. Determinasyon katsayısı toplam değişimi(Rmat=0.15, Rmüz=0.16, Rsos=0.18) düşük düzeyde açıklamasına karşın etkileşim olumlu, birlikte ve anlamlıdır. Sözkonusu zeka alanlarının birbirinden olumlu bir şekilde etkilendiği söylenebilir .Sözel Zeka Alanını yordayan zeka alanı en yüksek yordama katsayısı müziksel zeka (B=14.67)olup;müziksel zeka alanını matematiksel ve sosyal zeka alanları izlemektedir.
Tablo.6
Matematiksel Zeka Alanının Yordanmasına İlişkin Çoklu Regresyon
Analizi Sonuçları
|
Boyut |
R |
R2 |
B |
A |
Denklem |
İlişki |
|
Görsel Z. |
0,570 |
0,33 |
8,307 |
0,568 |
MateZ.=8,307+0,568*GörselZ. |
Önemli |
|
Müziksel Z. |
0,376 |
0,14 |
14,12 |
0,334 |
MateZ.=14,12+0,334*MüzikZ. |
Önemli |
|
Bedensel Z. |
0,475 |
0,23 |
10,70 |
0,477 |
MateZ.=10,70+0,477*BedenselZ. |
Önemli |
|
Sosyal Z. |
0,311 |
0,10 |
14,37 |
0,322 |
MateZ.=14,37+0,322*SosyalZ. |
Önemli |
|
Özedönük Z. |
0,331 |
0,11 |
14,18 |
0,308 |
MateZ.=14,18+0,308*ÖzedönükZ. |
Önemli |
|
Doğa Z. |
0,378 |
0,14 |
14,97 |
0,292 |
MateZ.=14,97+0,292*DoğaZ. |
Önemli |
Tablo.3ve6 ise Matematiksel Zeka Alanı ile Görsel(Rgör=0.57, Rmüz=0.37,Rbed=0.47, Rsos=0.31, Röz=0.33, Rdoğa=0.37),Müziksel, Bedensel, Sosyal, Özedönük, Doğacı zeka alanları arasındaki olumlu, orta düzeyde ve anlamlı ilişkiyi göstermektedir.Determinasyon katsayıları ise toplam değişimi (Rgör=0.33, Rmüz=0.14, Rbed=0.23, Rsos=0.10, Röz=0.11, Rdoğa=0.14 ),düşük düzeyde fakat anlamlı olarak açıklamaktadır.Matematiksel Zeka Alanının diğer zeka alanlarıyla birlikte olumlu bir şekilde etkileşim içinde olduğu düşünülmektedir.Matematiksel zeka alanını yordayan en önemli zeka alanı doğacı zeka alanı (B=14.97) olarak bulunmuştur.Bunu sosyal, özedönük ve müziksel zeka alanları izlemektedir.
Tablo.7
Görsel Zeka Alanının Yordanmasına İlişkin Çoklu Regresyon
Analizi Sonuçları
|
Boyut |
R |
R2 |
B |
A |
Denklem |
İlişki |
|
Müzik Z. |
0,348 |
0,12 |
16,11 |
0,31 |
GörselZ.=16,11+0,31*MüzikZ. |
Önemli |
|
Bedensel Z. |
0,432 |
0,19 |
13,10 |
0,435 |
GörselZ.=13,10+0,44*BedenZ. |
Önemli |
|
Özedönük Z. |
0,357 |
0,13 |
15,10 |
0,330 |
GörselZ.=15,10+0,330*ÖzedönükZ. |
Önemli |
|
Doğa Z. |
0,415 |
0,18 |
15,80 |
0,322 |
GörselZ.=15,80+0,322*DoğaZ. |
Önemli |
Tablo.3 ve 7 Görsel-Uzamsal Zeka Alanı ile Müziksel,Bedensel, Özedönük, Doğacı Zeka Alanı arasındaki ilişkiyi vermektedir ( Rmüz=0.34, Rbed=0.43, Röz=0.35,Rdoğa= 0.41)İlişkinin yönü pozitif, orta düzeyde ve anlamlıdır.Determinasyon katsayısı( Rmüz=0,12 Rbed=0.19, Röz=0.13,Rdoğa= 0.18) toplam değişimi düşük oranda, fakat anlamlı açıklamaktadır. Dolayısıyla Görsel Zeka Alanı sözkonusu zeka alanlarıyla birlikte olumlu etkilemekte ve etkilenmektedir.Bununla birlikte görsel zeka alanını en yüksek müziksel zeka alanı yordamakta, bunu doğacı ve özedönük zeka alanı izlemektedir (B=15.80).
Tablo.8
Bedensel Zeka Alanının Yordanmasına İlişkin Çoklu Regresyon Analizi Sonuçları
|
Boyut |
R |
R2 |
B |
A |
Denklem |
İlişki |
|
Özedönük Z. |
0,576 |
0,33 |
9,42 |
0,59 |
BedenselZ.=9,42+0,59*ÖzedönükZ. |
Önemli |
|
Doğa Z. |
0,303 |
0,13 |
15,10 |
0,330 |
BedenselZ.=15,10+0,33*DoğaZ. |
Önemli |
Tablo.3 ve 8, Bedensel Zeka Alanının Özedönük ( Röz= 0.57, Rdoğa=0.30) ve Doğacı Zeka Alanıyla olan olumlu, orta düzeyde ve anlamlı değişimini vermektedir.Determinasyon katsayısı ( Röz= 0.33, Rdoğa=0.13) düşüktür.Bununla birlikte ilişkinin anlamlı olması Bedensel Zeka Alanı ile Özedönük ve Doğacı Zeka Alanı arasındaki olumlu etkileşimin varlığını desteklemektedir.Bedensel zeka alanını yordama katsayısı en yüksek zeka alanı doğacı zeka alanı olarak bulunmuştur.
Tablo.9
Özedönük Zeka Alanının Yordanmasına İlişkin Çoklu Regresyon Analizi Sonuçları
|
Boyut |
R |
R2 |
B |
A |
Denklem |
İlişki |
|
Doğa Z. |
0,386 |
0,149 |
15,96 |
0,321 |
ÖzedönükZ.=15,96+0,321*DoğaZ. |
Önemli |
|
|
|
|
|
|
|
|
Tablo.3 ve 9, Özedönük Zeka Alanı ile Doğacı Zeka Alanı arasındaki pozitif ve anlamlı ilişkiyi göstermektedir(Rdoğa=0.38).Toplam değişimi açıklayan determinasyon katsayısı(Rdoğa=0.14) düşüktür.Bununla birlikte Özedönük Zeka Alanı ile Doğacı Zeka Alanının olumlu olarak birbirlerinden etkilendikleri anlaşılmaktadır.Özedönük zeka alanını yordayan zeka alanının doğacı zeka alanı olduğu görülmektedir (B=15.96).Genel olarak Determinasyon katsayılarının düşük olması örneklemin düşük olmasına bağlanabilir.Tablolarda yeralan zeka alanları ve Müziği Öğrenme Stratejileri’nin ilişkileri aşağıdaki grafiklerden de anlaşılmaktadır.
Tablo.10
Erken Çocukluk Dönemi Öğretmen Adaylarının Çoklu Zeka Alanlarının Birbiriyle İlişkisini Gösteren Korelasyon Grafikleri
SONUÇ VE TARTIŞMA
“Erken Çocukluk Dönemi Öğretmen Adaylarının
Kullandıkları Müziği Öğrenme Stratejileri ve Çoklu Zeka alanlarının Karşılaştırılması”na
ilişkin bu çalışmada elde edilen bulguların çözümlenmesinden aşağıdaki
sonuçlara ulaşılmıştır.
1.Erken
Çocukluk Dönemi Öğretmen Adayları Müziği Öğrenme Stratejilerini çeşitli
olarak iyi düzeyde kullanmaktadırlar.
2.Erken
Çocukluk Dönemi Öğretmen Adayları’nın Sözel, Matematiksel, Görsel, Müziksel,
Bedensel, Sosyal, Özedönük, Doğa Zeka alanları iyi düzeyde bir nitelik
göstermekte olup; okulöncesi programlarının zenginliğinin araştırma sonucuna
yansıdığı söylenebilir.
3.Erken
Çocukluk Dönemi Öğretmen Adayları’nın kullandıkları Müziği Öğrenme
Stratejileri, Matematiksel, Müziksel ve Sosyal Zeka alanları ile pozitif yönde
anlamlı bir ilişki içindedir.
4.Erken
Çocukluk Dönemi Öğretmen Adayları’nın kullandıkları Müziği Öğrenme
Stratejilerinin en güçlü yordayıcısı Müziksel-Ritmik Zeka alanıdır. Müziği
Öğrenme Stratejilerini kullanmak ve öğretimini sağlamak müzikte öğrenmeyi de
desteklemektedir.
5.Erken
Çocukluk Dönemi Öğretmen Adaylarının çoklu zeka alanları birbirlerini
etkilemekte ve birbirlerinden etkilenmektedirler. Bu etkileme ve etkilenme
olumlu ve anlamlı bir düzeyde olmakla birlikte bütünüyle değişimi
açıklayamamaktadır
Sözkonusu araştırma doğrudan olmamakla birlikte
Harvey’in aktardığına göre müzikle çalışan çocukların okuma ve anlamalarında
düzelmeler olduğunu ortaya koyan Hall (1952) tarafından yapılan ve müziğin
matematik becerilerini arttırdığına yönelik Gardner, Fox, Jeffery ve
Knowles(1996) tarafından yapılan çalışmaları da desteklemektedir. Ayrıca
KAYNAKÇA
1.Belenca,J.(1997).Active Learning Handbook for the Multıple Intelligences
Classroom.USA:IRI/SKYLİGHT
Training and Publishing,Inc
2.Brothers,L;Shaw,G.(1989).Models of Brain Function,Edited byR.Cotteril,
Cambridge:Cambridge University Press
3.Gardner, H.(1983 ).Frames of Mind:The Theory of Multiple
Intellegencies.New York:Basic Books
4.Gardner,H.(1993 ).Multıple Intellegences:The Theory in Practice
.New York:Basic Boks
5.Harvey, A(1997).An Intellegence View of Music Education,University of
Hawai.(http:/menc.org .son ulaşım,01.04.2003)
6.Rauscher,F;Shaw,G;Ky,K(1993).Nature,Vol.365:611
7.Saban,
A.(2001 ).Çoklu Zeka Teorisi ve
Eğitim .Ankara, Nobel Yayın Dağıtım
8.Selçuk,Z.(1999).Gelişim ve Öğrenme –Eğitim Psikolojisi. Ankara, Nobel
Yayın Dağıtım
9.Silver,Strong&Pericini
(2000).So Each May
Learn.Integrateding Learning Styles and ultıple Intellegences.Alexandra.VA ASD
10.Kocabaş,
A(1998).Temel Eğitim II. Kademe
Öğrencileri İçin Geliştirilen İçin Müziği Öğrenme Stratejileri Ölçeği, Milli
Eğitim, Eğitim-Sanat-Kültür Dergisi,Sayı:138;29-324
11.MEB
(1994).Okulöncesi Eğitim Programı, Ankara,MEB
Basımevi