Merhaba arkadaşlar,
Macaristan'ın Keçkemet ilinde 2 yılda bir yapılan uluslararası Kodaly seminerinden döndüm. Kendime bir sürü görevler yüklemiş olarak döndüm.
Bu görevlerin kısmını birlikte yerine getireceğiz.
İlk görevimiz bebek oyun müzikleri derlemek olacak. Annesinin bebeğini oynatmak üzere söylediği bu ezgiler pentatonik olarak karşımıza çıkıyor da ondan.
Böyle bir ezgiyi, oradayken Dünya Kültürlerinden dersimizi veren Şili'li Dr.Carlos Miro istedi benden. Verdiğim örnekler 3 notalı oyun tekerlemeleri veya ritmik okuyuşlu sayısmalar oldu ve buna "hayır" dedi Carlos Miro, "Annesi bebeğini oynatıyor olacak, bu sırada çok yumuşak sevgi dolu sözcükler dökülür annenin ağzından".
O gece kendi yöremin bir ezgisini anımsadım, 8 aylık bebeği ellerinden tutup dizleri üzerinde zıplatan annenin (veya ninenin) söylediği ezgiydi bu. 7/16 tır ve yöresel şiveyle söylenmektedir.
Kişum kişum kişmana
Kişumi vidum Rişvana
Rişvan odun geturu
Kişum hatun oturu,
nani nani...
Bu ezgi pentatoniktir. Onu elyazısıyla yazdım Sn. Miroya verdim ve "İşte bu" dedi.
Ankara'ya döndükten sonra 5 gün Haymana kaplıcasına gittim (Keçkemet'te sınıflarda vantilatör vardı, hava nemli ve sıcaktı, kollarımın ellerimin kireçlenmesi artı, sızı içinde döndüm, kaplıca iyi geldi.) Kaplıcada çok sayıda yaşlı kadınla beraberdim, onlarla arkadaş oldum, onları söylettim. Yukarıdaki ezgiye 2. bir söz Eskişehir'den çıktı. İki tane daha pentatonik ezgi buldum, orada notaya aldım.
Bu ezgilerimize ne denir bilen varmı, ninni değil, tekerleme veya sayışma da değil. Yöresel şiveyle olmaları onları sıcak ve içten yapıyorsa yöresel bir isimleri de olmalı, yoksa yeni bir isimlendirme yoluna gitmeliyiz.
Enstitü'nün kütüphanesinden Adnan Saygun'un Bela Bartok başlıklı İngilizce kitabını fotokopi olarak getirdim. Bu kitabı isteyenlere çoğaltabilirim, benimle iletişim kursunlar.
Orda Yusuf Atilla isimli ölmüş ama hala şiirleri beğenilen ve hatta şiirlerinden aryalar bestelenen bir şairi tanıdım, şiirlerinin okunduğu bir yoğunçalar ve bir de içinde bu şiirlerin bulunduğu bir kitabını getirdim. Bu konuda bir tanıtım yazısı hazırladım dergilere vereceğim, Edebiyat Eleştiri dergisi onu tanıtım toplantısı yapacak, onlarla iletişim kurdum.
Benimle bu seminer hakkında söyleşi düzenlemek isterseniz (üniversite, bölüm, dernek, dergi vb neresi olursa gelirim. Yeni bilgilerimi aktarmaya sizlerle küçük atölye çalışmaları yapabilirim. Şair Yusuf Atilla'yı derste işlediğimizi de bu arada eklemek isterim. Onunla ilgili yazımı makaleler bölümüne koymak üzere göndereceğim, ilgilenen olur diye düşünüyorum.
Şimdilik bu kadar.
Sorularınızı bekliyorum.
Sevgiyle kalın.
Mahiye Morgül
Not: Bilgisayarımda Türkçe Word programı kullanmak zorunda kalınca (bilinen virüs saldırısından sonra) Finale98 nota programım işlemez oldu; kaligrafik yazılara dönüştü. Bana ne önerirsiniz?