Klasik kavramından bahsederek başlamak istiyorum.
Klasik devir denilen devir rönesans sonucu oluşan mükemmeliyetçi bir akımdır ve herşey perfeksiyonist olmalıdır felsefesini benimser. Her ne kadar rönesans ile başladı gibi görünse de aslında milattan çok seneler önce başlamış bir sosyal kültürel ve bilimsel kalkınmanın ( ben buna eski klasik çağ diyorum) sonucudur. uyanış hareketini dine sömürüye ve toplumsal tepkiye karşı haçlı seferi gibi kitlesel yıkımlara karşı bir tepki niteliği taşıyan KRALCI tayfanın Sömürülenleri sömürerek yaptığı hareketlere ve edindiği güce tepki olarak çıkan bir toplu hareketin başıdır.
mükemeliyetçilik amaçlandığı için de başta beethoven olmak üzere bir çok besteciye önayak ve örnek olmuş olan toplumsal olayların da tetiği niteliğindedir.
Peki bu hareket Fransız ihtilali dahil rönesans ve sonrası hareketlerde de görülmez mi?
Tabiki müzik tüm sanatlar içinde en gözden uzak ancak içte olan sanat olarak SANAT kavramının bile oluşmasında DİL'siz bir oluşum olarak en büyük paydayı alır Bu yüzden son derece mükemmeliyetçidir aslında her dönemde müzik.
Tüm sanat dalları içinde yeri en kutsal noktaya kadar çıkan müziğin diğer sanat dallarından farklı ve daha kutsal bir yeri olduğu gerçeği için yüzyıllardır düşünürler ve müzisyenler pek çok söz söylemiş ve yazı yazmışlarsa da işin gerçeği aslında müziğin evrenin ta kendisi olmasıdır.
Bu yüzden zamanında PLATON sanatın doğanın ta kendisi olduğunu söylemiş ve en büyük sanatçının da doğa olduğunu söylemiştir. en büyük sanat eserinin de yine doğa olduğunu söylemiştir. Doğa'da renklerin dışında seslerin de varlığının olduğu keşfediliğinden beridir de müzik varsayımsal olarak gelişimini sürdürmüş ve KESİN bir geleceği olmamıştır ki nitekim şu anda da yoktur. Çünkü görsel olmadığından gelecekteki akımlar kestirilemez bir boyutta oluşur ve oluşmadan görülemez.
Ancak klasik çağda durum farklıydı. Sosyal olarak sefalet içinde olan halk Napoleon gibi bir liderin cumhuriyet kuracak GİBİ yapıp,sonrasında haklı kandırıp KRAL olduğunda gelen ilk tepkinin müzikten olması da buna işaret eder.
Beethoven, aslında Napoleon için yazılmış olan senfonisinin ismini değiştirip Eroika yapmıştır. bu o devirde fransız ihtilali öncesi verilen en büyük tepkilerden biri olmuştur.
Günümüze baktığımızda KLASİK kavramının tanımı eskisiyle aynı. Çünkü aslında KLASİK demek o formunu mükemmeliyetçiliğini kaybetmeksizin koruyarak gelecekte de aynı asalet ile aynı güzellik ve etkileyicilikle konseptini ve bütünlüğünü koruyarak eskimeye karşı göğüs gerebilen demektir. Yani bugün aslında müzikte halen gelişmenin olabilmesi de yine ELEKTRONİK müziğin keşfi de dahil olmak üzere buna kanıt teşgil eder. Neden gelişir müzik? Çünkü bir arayış vardır. Gelişme denebilir mi peki buna? Evet. Çünkü bu arayış mükemmele yaklaşmak içindir. Peki bu durumda elektronik yada pop yada jazz müzikleri gibi türler klasik müziğin gelişimi sonucu mu ortaya çıktı yada elektronik müzik yada deneysel müzik gibi alanlar içinde bu geçerli olabilir mi? Müzik evrenseldir. Yöresel bile olsa adı aslında o evrendeki seslerin o bölgedeki yansıması yada o insanların bölgesinde yaşadıkları olaylara karşı içlerinde geliştirdikleri seslerin aldığı formdur.
Tarih'e bir dönüş yapmam gerekirse. Aslında haçlı seferlerine kadar dönmem gerekecek arkadaşlar. Çünkü o seferler sırasında iran'a çok büyük ölçekli saldırılar gerçekleşmiş o civarda yaşayan halk katledilmiş ve orada bulunan ( o zamanında dünyanın en çağdaş ve bilgi dolu yeri olan yer irandı ) bir çok eser savaş ganimeti olarak avrupaya götürülmüş kaçırılmıştı. bu nedenle (bence) rönesansı hazırlayacak olan bir çok sosyal ve kültürel gelişme ve aydınlanmayı sağlayan etmenler bu giden eserler sayesinde oldu..
Yani bir şekilde aslında müzikteki evrensellik boyutunu fizyolojik olarak ta görebilmek mümkün hale geliyor. O rönesansı yaratan şeylerde müziğin mükemmelliyetçi oluşunun ardındaki nedenlerin ve uyanışın içinde birçok ülkenin birçok sosyal ekonomik olayın etkisi var. Bu yüzden müzik evrensel demiyorum ama evrensel oluşunun fiziksel olarak görünmesine yardımcı olmak istiyorum. Bugünkü müziğin oluşumunda tüm dünyanın payı var.
Serif Can Ünver
Ünver'in bu yazısını paylaşmak istedim MÜZİK EĞİTİMCİLERİYLE. Belki üzerinde konuşmak, tartışmak istersiniz!?
daimi sevgiyle....